Αλ. Τσίπρας: Ρίξατε ξανά το καράβι σε ξέρα πολύ πριν το κορωνοϊό - βίντεο

Πρωτολογία και δευτερολογία του Προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξη Τσίπρα, στο πλαίσιο της επίκαιρης ερώτησης προς τον Πρωθυπουργό για την ανάγκη αποτελεσματικής αντιμετώπισης των συνεπειών της υγειονομικής κρίσης στην ελληνική οικονομία.

Κύριε Μητσοτάκη, σας είχα καταθέσει την ερώτηση αυτή δέκα μέρες πριν. Εντωμεταξύ, μεσολάβησε η δημοσίευση των στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ που δείχνουν κάτι μοναδικό, κάτι το οποίο προφανώς δεν αναδείχθηκε τις προηγούμενες μέρες από τα δεκάδες sites, τις δεκάδες εφημερίδες, μικρές και μεγάλες, ανύπαρκτες, Μέσα Ενημέρωσης, που έχουν μπουκώσει σε κρατικό χρήμα όλο το προηγούμενο διάστημα, σε αντίθεση με την πραγματική οικονομία και τις επιχειρήσεις.

Ποιο είναι αυτό το μοναδικό; Το λέω γιατί πραγματικά θεωρώ ότι είναι κατόρθωμα αυτό που πετύχατε. Παραλάβατε τον Ιούλιο του 2019 μια οικονομία να τρέχει με ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης 2,8%. Παραλάβατε μια οικονομία που είχε ανορθωθεί από τα συντρίμμια και από τα ερείπια δικών σας παλαιότερων επιλογών, που μας βύθισαν στα μνημόνια και ήταν για δώδεκα συνεχόμενα τρίμηνα με θετικούς αναπτυξιακούς ρυθμούς.
Κι ενώ είχατε υποσχεθεί και κερδίσατε τις εκλογές με αυτή την υπόσχεση ότι το 2% και το 2,5% και το 2,8% είναι πολύ χαμηλός ρυθμός ανάπτυξης καιότι σέρνεται η οικονομία, πετύχατε το πρωτοφανές κατόρθωμα: μέσα σε τέσσερις μόλις μήνες, μια οικονομία που είχε δώδεκα συνεχόμενα τρίμηνα θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης, τον Οκτώβρη του 2019, πολύ πριν έρθει ο κορωνοϊός, πολύ πριν έρθει η πανδημία, να τη βυθίσετε στην ύφεση. Εσείς που είχαμε υποσχεθεί ανάπτυξη.

Αυτό δεν είναι κατόρθωμα του κορωνοϊού. Αυτό είναι επίτευγμα, επιτυχία δική σας και του κ. Σταϊκούρα και του οικονομικού επιτελείου, όλων. Είναι επιτυχία των ίδιων ανθρώπων, δηλαδή, που τα προηγούμενα χρόνια γνώριζαν πώς να βυθίσουν μια οικονομία στην ύφεση. Μας είχαν ξαναβυθίσει στην ύφεση.
Κι επειδή scriptamanent, όπως λένε, έχω εδώ τα στοιχεία της Eurostat. Εδώ, λοιπόν, βλέπουμε το τέταρτο τρίμηνο του 2019 ότι η Ελλάδα, η χώρα μας, είναι η χώρα με τη χειρότερη απόδοση από όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης των είκοσι επτά, με -0,7%. Το τέταρτο επαναλαμβάνω τρίμηνο, Οκτώβρης, Νοέμβρης, Δεκέμβρης του 2019. Το καταθέτω για τα Πρακτικά.
Οι μόνες τρεις χώρες που έχουν αρνητικό πρόσημο το τελευταίο τρίμηνο του 2019 είναι η Ελλάδα -πρώτη και καλύτερη, αν γυρίσουμε ανάποδα, τα έκαναν κάποια Μέσα Ενημέρωσης αυτά, έδειχναν ανάποδα τους χάρτες- η Φιλανδία και η Ιταλία. Και το πρώτο τρίμηνο του 2020 το -0,7% γίνεται μείον -1,6%. Ο κορωνοϊός φταίει, αλλά το lockdown έγινε το τελευταίο δεκαήμερο του πρώτου τριμήνου του 2020.
Γελάτε, αλλά είναι κατόρθωμα πραγματικά. Αξίζετε συγχαρητήρια γι’ αυτό που πετύχατε. Να παραλάβεις μια οικονομία με δώδεκα συνεχόμενα τρίμηνα σε ανάπτυξη και να την πάτε εσείς οι άριστοι σε ύφεση. Ο κορωνοϊός, λοιπόν, μάλλον σας βόλεψε σε σχέση με τις επιδόσεις σας στην οικονομία. Και το λέω αυτό διότι τώρα θα τα ρίξετε όλα στον κορωνοϊό.
Το κρίσιμο ερώτημα, όμως, είναι γιατί συνέβη αυτό. Γιατί συνέβη αυτό; Γιατί τα κάνατε θάλασσα τόσο γρήγορα στην οικονομία, παρότι παρουσιάζετε τους εαυτούς σας ως άριστους τεχνοκράτες που θα έρθετε να μας φέρετε την ανάπτυξη; Ακόμα περιμένουμε να δούμε αυτή την επενδυτική έκρηξη. Θυμάστε τι τάζατε λίγες μέρες πριν τις εκλογές; Ότι τις πρώτες εβδομάδες θα βάλετε μπουλντόζες στο Ελληνικό για να φέρετε την ανάπτυξη και να γεμίσετε επενδύσεις. Θα ήθελα ειλικρινά να μου πείτε σήμερα μία σοβαρή επένδυση που φέρατε εσείς -έναν χρόνο σχεδόν είστε κυβέρνηση-, όχι αυτές που είχαν δρομολογηθεί από πριν.
Να κάτσουμε, όμως, να δούμε γιατί τα κάνατε θάλασσα. Τα κάνατε θάλασσα, πρώτα και κύρια, διότι δεν θελήσατε να αξιοποιήσετε την αξιοπιστία της χώρας που εμείς κερδίσαμε στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στις διεθνείς αγορές. Διότι εμείς βγάλαμε τη χώρα από τα μνημόνια, εμείς ξαναφέραμε την ανάπτυξη, εμείς ρυθμίσαμε το χρέος, εμείς αφήσαμε 37 δισεκατομμύρια ευρώ στα δημόσια ταμεία. Ήμασταν η μόνη κυβέρνηση που παρέδωσε όχι καμένη γη, άλλα 37 δισεκατομμύρια στα δημόσια ταμεία.
Δεν θελήσατε, λοιπόν, να αξιοποιήσετε αυτή την αξιοπιστία της χώρας, προκειμένου καταθέτοντας, όπως είχαμε προαναγγείλει, 5 δισεκατομμύρια περίπου σε ειδικό λογαριασμό να έχουμε τη δυνατότητα από το 2020 να έχουμε χαμηλότερους στόχους δημοσιονομικούς και άρα περιθώριο δημοσιονομικού χώρου 1%. Γιατί το κάνατε αυτό; Για να το πάτε ότι τάχα εσείς θα το καταφέρνατε το 2021.
Με βάση αυτήν την πολιτική, εμείς είχαμε δρομολογήσει και είχαμε εξαγγείλει μια σειρά από ελαφρύνσεις, μια σειρά από μέτρα φιλοαναπτυξιακά. Την κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης, τη μείωση του μεσαίου συντελεστή ΦΠΑ, τη μείωση στο 50% της προκαταβολής φόρου, την ενίσχυση επιδομάτων που ενισχύουν την ενεργό ζήτηση, την αύξηση του κατώτατου μισθού και το 2020 για 7,5%. Όλα αυτά τα καταργήσατε.
Δεύτερον, στον διαθέσιμο δημοσιονομικό χώρο που είχατε, αυτόν που αφήσαμε εμείς -ακόμα και με βάση το 3,5%, και για το 2019 υπήρχε λίγος και για το 2020- επιλέξατε, αντί να ενισχύσετε φιλοαναπτυξιακές πολιτικές τόνωσης της ενεργού ζήτησης, επιλέξατε να μειώσετε τη φορολογία των κερδών των επιχειρήσεων και των μερισμάτων των μετόχων. Και αυτό βεβαίως για κάποιον ο όποιος έχει κέρδη 1 εκατομμύριο ευρώ, παραδείγματος χάρη, ετησίως είναι 40.000 ευρώ το 4%, για τη μεγάλη πλειοψηφία όμως των επιχειρήσεων στη χώρα, που δεν έχουν μεγάλα κέρδη, είναι ένα χαρτζιλίκι, είναι 400 ευρώ, ήταν δώρο άδωρο. Και αυτοί που πήραν τα σαραντάρια και τα πενηντάρια και τα εξηντάρια από τη μείωση του φόρου, τα Χριστούγεννα δεν έκαναν διακοπές εδώ, έκαναν στην Ελβετία μάλλον. Αυτοί όμως που έπαιρναν το κοινωνικό το μέρισμα κάθε Δεκέμβρη και ήταν ενάμιση εκατομμύριο περίπου πολίτες, ενάμιση εκατομμύριο νοικοκυριά μάλλον, όχι πολίτες, που έπαιρναν το κοινωνικό μέρισμα και φέτος το πήρε μόνο το ένα τέταρτο εξ αυτών, ό,τι εισέπρατταν τον Δεκέμβρη το κατανάλωναν στην αγορά, στα καταστήματα της αγοράς, της γειτονιάς τους, του χωριού τους, του νομού τους. Έτσι λοιπόν έβγαινα εγώ τον Δεκέμβρη στα μαγαζιά, στους καταστηματάρχες και μου λέγανε ότι ήταν οι χειρότερες γιορτές των τελευταίων πέντε χρόνων. Και απορούσα, έλεγα πώς είναι δυνατόν, ξαναγυρίσαμε στα μνημόνια; Κι εσείς γελάγατε εδώ. Να λοιπόν τα στοιχεία.

Δική σας επίσης επιλογή ήταν να περικόψετε το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων το δεύτερο εξάμηνο του 2019, με συνέπεια να κλείσει με 600 εκατομμύρια λιγότερα σε σχέση με το 2018. Δική σας επίσης επιλογή ήταν να ακυρώσετε όλα τα μεγάλα έργα υποδομής που είχε δρομολογήσει ή υλοποιούσε ήδη η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, Ε65, Πατρών-Πύργου, βασικός οδικός άξονας Κρήτης, Αεροδρόμιο Καστελίου, μετρό Θεσσαλονίκης, γραμμή 4 του μετρό της Αθήνας. Είχαν εξασφαλισμένους πόρους και συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα και τα πήγατε όλα μαζί δυόμισι χρόνια πίσω. Γιατί; Για να αποδείξετε ότι είναι δικά σας έργα; Η ειρωνεία είναι ότι προεκλογικά λέγατε στο πρόγραμμά σας ότι με τα έργα αυτά, τα έργα υποδομής, θα διαμορφώνατε σαράντα χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας.

Με τα έργα αυτά όμως δεν είναι ότι φτιάχνεις μόνο υποδομές χρήσιμες για τον τόπο. Δεν είναι μόνο ότι δημιουργείς θέσεις εργασίας, αλλά έχεις και επιστροφή της δαπάνης κατά το ήμισυ στο κράτος, από τον ΦΠΑ, από τον φόρο μισθωτών υπηρεσιών, από τον φόρο ειδικής κατανάλωσης. Τα σταματήσατε. Ε, πώς να έχουμε ανάπτυξη; Και ταυτόχρονα αφήσατε τις τράπεζες ανεξέλεγκτες να δανείζουν μόνο σε όποιον μπορεί να αποδείξει ότι έχει λεφτά και δεν χρειάζεται να δανειστεί. Την ίδια ώρα που φτιάχνετε σχέδια «Ηρακλής»12 δισεκατομμυρίων εγγυήσεων για τα κόκκινα δάνεια, δεν βάλατε κανέναν όρο για να δώσουν χρήμα στην αγορά.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, τον Δεκέμβρη του 2019 ο συνολικός τραπεζικός δανεισμός προς τον ιδιωτικό τομέα, δηλαδή προς τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, μειώθηκε κατά 9,4% σε ετήσια βάση και κατά 1,9% σε τριμηνιαία βάση. Για να μη μιλήσω, βεβαίως, και για την υστέρηση έναντι στόχων, που παρουσιάσατε πριν έρθει ο κορωνοϊός, τους δύο πρώτους μήνες του 2020.

Με δυο λόγια, κύριε Μητσοτάκη, ρίξατε ξανά, πολύ πριν έρθει η πανδημία, το καράβι σε ξέρα. Η αποτυχία σας στην οικονομία, που είναι καθολική, προηγείται του κορωνοϊού. Μετά βεβαίως ήρθε η πανδημία και βεβαίως όλοι στρέψαμε το ενδιαφέρον στη δημόσια υγεία, στην προστασία της ανθρώπινης ζωής, και σωστά. Και επειδή δεν είμαστε μίζεροι και δεν κάνουμε κριτική για την κριτική και αντιπολίτευση για την αντιπολίτευση, στηρίξαμε την προσπάθεια αυτή. Και λέμε ότι ορθώς, σχετικά έγκαιρα, συντονίστηκε η χώρα με τις οδηγίες της παγκόσμιας υγειονομικής κοινότητας και έλαβε και σκληρά προληπτικά μέτρα. Έλαβε όμως προληπτικά μέτρα και για την οικονομία; Έλαβε οριζόντια μέτρα για την οικονομία;

Λέτε ότι έχετε στηρίξει την πραγματική οικονομία με 24 δισεκατομμύρια ευρώ. Πού είναι αυτά; Πού είναι; Πηγαίνετε. Εγώ όλες αυτές τις μέρες κυκλοφορώ στην αγορά, στους ανθρώπους της αγοράς, μιλάω με τους ανθρώπους της αγοράς. Εάν τα είχατε ρίξει αυτά τα 24 δισ. -όταν εμείς σας λέμε «ρίξτε 13.» και μας λέτε «είναι πολλά.»- αν τα είχατε ρίξει, ε, θα μου έλεγε κάποιος ότι είναι ικανοποιημένος. Δεν βρίσκω ούτε έναν ικανοποιημένο. Στην πραγματικότητα, τα δημοσιονομικά μέτρα που δεν προκαλούν χρέη στους πολίτες, σύμφωνα με την έκθεση του ΟΟΣΑ, που έχετε πάρει ή έχετε εξαγγείλει και έχετε πάρει, είναι μόλις 8,5 δισ. Οι αναστολές πληρωμών είναι3,2 δισ. Θα κληθούν να τα πληρώσουν. Πότε και πώς άραγε; Ουκ αν λάβεις παρά του μη έχοντος; 3,2 δισ. οι αναστολές πληρωμών και 2 δισ. η επιστρεπτέα προκαταβολή. Δάνειο είναι, κρατικό. Κι αυτά θα τα επιστρέψουν. Να τα βάλουμε κι αυτά όμως μέσα, κι αυτά που θα επιστρέψουν οι πολίτες, οι επιχειρηματίες. 14 είναι στο σύνολο, όχι 24.
Κάποτε ο συγχωρεμένος ο πατέρας σας κυβερνούσε κι είχε βγει το αμίμητο «μηδέν συν μηδέν ίσον δεκατέσσερα». Τώρα εσείς έχετε το «δεκατέσσερα συν μηδέν ίσον είκοσι τέσσερα». Αυτά είναι τα μαθηματικά σας μάλλον. Πού είναι τα 24; Βεβαίως, να σας πω τι κάνετε, ένα λογικό άλμα κάνετε. Μιλάτε για την «αναμενόμενη επιπρόσθετη επίδραση των μέτρων». Αλλά ακόμα και αν υπολογίσουμε αυτή την «αναμενόμενη επιπρόσθετη επίδραση», για να μπορούν να μας λιβανίζουν διάφοροι δευτεροκλασάτοι παρουσιαστές της τηλεόρασης, που έχουν μπλογκ και τους δίνουμε χρήματα –χρήματα του ελληνικού λαού είναι αυτά, κύριε Μητσοτάκη. Θα δώσετε στη δημοσιότητα τη λίστα με τα λεφτά που έχετε δώσει; Τα λεφτά που έχει δώσει ο κ. Πέτσας στους κουμπάρους και στους παρακουμπάρους; Διότι κάποτε σας κάναμε κριτική γιατί δίνατε λεφτά στους καναλάρχες. Οι καναλάρχες τουλάχιστον έχουν και εργαζόμενους να θρέψουν, σε αντίθεση με αυτούς τους περίεργους τύπους, στους οποίους δώσατε αφειδώς κρατικό χρήμα, για να σας λιβανίζουν στα πρωτοσέλιδά τους, ότι είστε ο μεσσίας, ότι είστε ο Μωυσής. Η αλήθεια είναι ότι μόνο ένας Μωυσής θα μπορούσε να πάρει μια οικονομία με δώδεκα συνεχόμενα τρίμηνα ανάπτυξης και να την πάει σε ύφεση. Αλήθεια είναι αυτό. Θα δώσετε τη λίστα και τα χρήματα; Έχετε καταργήσει ακόμα και τη διαφάνεια, μια μεταρρύθμιση θεσμική, προοδευτική, για τη λογοδοσία, για την ενίσχυση της δημοκρατίας.
Επανέρχομαι όμως, τώρα. Εμείς αφήσαμε 37 δισ. στα δημόσια ταμεία, όχι γιατί είμαστε καλοί άνθρωποι –είμαστε και καλοί άνθρωποι- αλλά γιατί έπρεπε να στηρίξουμε την ελληνική οικονομία, επειδή δεν είχαμε τη λογική «ποιος θα κυβερνήσει; Α, να του αφήσουμε την παγίδα», όπως μας έκανε εμάς ο Σαμαράς, την παγίδα του χρέους, την παγίδα της δημοσιονομικής ασφυξίας, σχεδιάζοντας παρενθέσεις.
Γιατί λοιπόν, αφού υπάρχουν οι πόροι, γιατί λοιπόν, αφού για το 2020 υπάρχει η λεγόμενη «ρήτρα διαφυγής», δεν υπάρχει στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα, δεν υπάρχει σύμφωνο σταθερότητας, δεν υπάρχουν περιορισμοί, γιατί δεν αξιοποιείτε, εμπροσθοβαρώς, έγκαιρα, μέρος των ταμειακών διαθεσίμων, προκειμένου να στηρίξετε την επιχειρηματικότητα, τη μικρή και τη μεσαία, να στηρίξετε την εργασία, τώρα που χρειάζονται τη στήριξη; Γιατί αν το κάνετε τον Σεπτέμβρη και τον Οκτώβρη, όταν θα έχουν μπει χιλιάδες λουκέτα στην αγορά, θα είναι αργά γι’ αυτούς τους ανθρώπους, δεν θα μπορούν να σταθούν όρθιοι. Γιατί δεν το επιλέγετε αυτό και πηγαίνετε με το «βλέποντας και κάνοντας»;
Έχετε επιλέξει να χρηματοδοτήσετε την αναστολή της εργασίας, αντί την ίδια την εργασία. Πουθενά αλλού στην Ευρώπη δεν γίνεται αυτό. Βεβαίως, αυτές είναι κάποιες επιλογές βαθιά νεοφιλελεύθερες, η εκ περιτροπής εργασία, η τράπεζα εργαζομένων, που κάθε επιχειρηματίας θα διαλέγει κάθε φορά ανάλογα με τις ανάγκες του, είναι κάποιες ιδέες που υπήρχαν στα κιτάπια, στα συρτάρια του Συνδέσμου Ελλήνων Βιομηχάνων. Μας τις λέγανε κι εμάς αυτές τις ιδέες. Εσείς τις έχετε μέσα στο Μαξίμου αυτές τις ιδέες και τις εφαρμόζετε, με ευκαιρία την κρίση.
Εμείς λοιπόν προτείναμε και προτείνουμε τη γενναία στήριξη της εργασίας, για τις επιχειρήσεις που είναι σε αναστολή στο 100%, για τις πληττόμενες βαριά επιχειρήσεις στην εστίαση, στον τουρισμό, στις μεταφορές, να υπάρξει 100% χρηματοδότηση του ασφαλιστικού κόστους και 40% του μισθολογικού, με την προϋπόθεση να μην απολυθεί ούτε ένας εργαζόμενος.
Εσείς δίνετε λίγα και τα δίνετε και χωρίς προϋποθέσεις. Διότι από Σεπτέμβρη θα αρχίσει το μαύρο κλάμα χιλιάδων εργαζομένων, που, βεβαίως, δεν θα μπορούν οι επιχειρηματίες να τους κρατήσουν και θα τους απολύουν. Και μειώνετε και κατά 20% το βασικό μισθό μέσα από τον τρόπο που χρηματοδοτείτε.
Επίσης, προτείναμε ουσιαστική στήριξη των επιχειρήσεων, εκτός της χρηματοδότησης του ασφαλιστικού και μισθολογικού κόστους. Μιλάμε για μη επιστρεπτέα ενίσχυση. Όπως η χώρα μας -και σωστά- ζητάει επιδοτήσεις, για να σταθεί, από την Ευρωπαϊκή Ένωση, και η μικρή επιχείρηση χρειάζεται κεφάλαιο κίνησης. Εμείς λέμε, με βάση τον αριθμό των εργαζομένων να δοθούν 2.000 ευρώ ανά εργαζόμενο σε κάθε επιχείρηση και κυρίως στις μικρές και στις μεσαίες, για να μην δούμε χιλιάδες λουκέτα να μπαίνουν τον Σεπτέμβρη.
Εσείς τι κάνετε; Οι μικρομεσαίοι επιχειρηματίες είναι στην πλειοψηφία τους σε απόγνωση -προσπαθήστε να απαντήσετε σε αυτούς σήμερα, όχι σε εμένα- γιατί βλέπουν από τη μια ότι οι πολίτες δεν έχουν τη δυνατότητα να καταναλώσουν και από την άλλη ότι η Κυβέρνηση δεν καλύπτει τις ανάγκες τους.
Έχετε φτιάξει αυτό το χρηματοδοτικό εργαλείο, το ΤΕΠΙΧ ΙΙ και την επιστρεπτέα προκαταβολή. Στο πρώτο έχουν μπει δύο χιλιάδες επιχειρήσεις. Στο δεύτερο μόνο πενήντα τρεις χιλιάδες επιχειρήσεις, ποσοστό πολύ χαμηλότερο από το 10% του αριθμού των επιχειρήσεων. Όλες οι υπόλοιπες δεν είναι μέσα. Δεν αποκλείεται να δούμε το επόμενο διάστημα δράματα στον χώρο αυτό.
Γιατί συμβαίνει αυτό; Διότι η συντριπτική πλειοψηφία των επιχειρήσεων αποκλείεται από τα εργαλεία της πολιτείας. Και ο λόγος είναι ότι έχετε βάλει μπροστά τις τράπεζες ως φίλτρο, ανάμεσα στην πολιτεία και στις επιχειρήσεις. Οι τράπεζες λειτουργούν με κριτήρια τα οποία αφορούν καιρούς ομαλότητας, όχι καιρό κρίσης. Η ρευστότητα δεν φτάνει σε αυτούς που έχουν ανάγκη. Φτάνει σε άλλους, στους καλούς πελάτες των τραπεζών. Υπάρχουν και τα κεφάλαια που ενθυλακώνουν οι τράπεζες και τα διοχετεύουν στη συνέχεια στο λεγόμενο «πελατειακό τους φιλέτο». Αυτή είναι η πραγματικότητα. Αυτά τα οποία διοχετεύτηκαν από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα με αρνητικό επιτόκιο είναι 16 δισεκατομμύρια. Και οι τράπεζες έχουν διοχετεύσει στην αγορά μόλις 4 δισεκατομμύρια στο «πελατειακό τους φιλέτο». Διότι με όσους εγώ συναντήθηκα, μου είπαν «δεν έχουμε πρόσβαση».
Και, βεβαίως, σας καλώ να αποδεχθείτε την πρόταση της ΓΣΕΒΕΕ. Να γίνει συζήτηση, ειδική συνεδρίαση των Επιτροπών Παραγωγής και Εμπορίου και Οικονομικών Υποθέσεων -κύριε Πρόεδρε της Βουλής, σας καλώ, γιατί δική σας είναι η ευθύνη σε αυτό- και να τεθούν τα προβλήματα αυτά. Είναι αληθινά προβλήματα. Δεν είναι της Αντιπολίτευσης και του αντιπολιτευτικού ρητορικού λόγου. Είναι προβλήματα της επιχειρηματικότητας αυτά.
Θα ήθελα, επίσης, να μιλήσω για τους ευαίσθητους τομείς της οικονομίας: τουρισμός, εστίαση, πολιτισμός, μεταφορές. Οι τελευταίες σας ανακοινώσεις για τη στήριξη του τουρισμού μέσα από ένα πρόγραμμα κοινωνικού τουρισμού, το οποίο το αυξήσατε από 10 εκατομμύρια, που ήταν στην περίοδο της κρίσης, στα 30 εκατομμύρια, είναι σταγόνες στον ωκεανό. Όταν η τουριστική ζήτηση θα μειωθεί φέτος πάρα πολύ -ας μην πω νούμερο, δεν θέλω να γίνω μάντης κακών- και όταν ο τζίρος από τους ξένους τουρίστες που έρχονται, είναι κοντά στο 85% και η εσωτερική αγορά είναι μικρή, τι θα κάνουμε φέτος;
Ένα πράγμα που μπορούμε να κάνουμε, είναι, τουλάχιστον, ένα γενναίο πρόγραμμα εσωτερικού τουρισμού, όχι 30.000.000 εκατομμύρια. Εμείς λέμε να δώσετε 600.000.000, 700.000.000. Αυτό προτείνουμε εμείς.
Δεν υπάρχουν τα λεφτά ε; Α, δεν υπάρχουν τα λεφτά. Υπάρχουν αλλού τα λεφτά. Λεφτόδεντρα και εδώ.
Κύριε Μητσοτάκη, μη γελάτε, γιατί στα δημόσια ταμεία δεν σας αφήσαμε λεφτόδεντρα, αλλά τους καρπούς από τις θυσίες του ελληνικού λαού τέσσερα συνεχόμενα χρόνια, για να βγούμε από την κρίση.
Και εσείς αυτούς τους καρπούς σήμερα τους κρατάτε για να τους διοχετεύσετε στις τράπεζες και σε κάποιους μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους ενδεχομένως αύριο, όταν θα έχει γίνει αναδιάρθρωση της αγοράς.
Οι εργαζόμενοι στον Πολιτισμό αντιμετωπίστηκαν χωρίς κανένα σεβασμό. Είναι χιλιάδες οι εργαζόμενοι. Δεν είναι μόνο οι γνωστής φήμης καλλιτέχνες, που δεν θα κάνουν φέτος συναυλίες. Ακόμα, όμως, και πολύ σοβαρούς δημιουργούς, που έχουν ταυτίσει το όνομά τους με την Ελλάδα, με τη χώρα μας, η Υπουργός σας τους απαξιώνει με μορφασμούς όταν διεκδικούν για τους ανθρώπους του Πολιτισμού.
Εν πάση περιπτώσει, όμως, τα μέτρα που ανακοινώθηκαν μετά από πίεση δική μας και των καλλιτεχνών, δεν καλύπτουν ούτε στο ελάχιστο τις ανάγκες τους.
Επίσης, οι αγρότες, οι κτηνοτρόφοι, οι αλιείς χρειάζονται στήριξη. Ειδικά οι κτηνοτρόφοι. Κάντε, αν θέλετε, μία επίσκεψη στην Πελοπόννησο να μιλήσετε με τους ελαιοκαλλιεργητές ή στην Κρήτη, που είναι και η πατρίδα σας. Η Κρήτη, ξέρετε, ήταν ένα νησί που δεν κατάλαβε όσο όλη η υπόλοιπη Ελλάδα την κρίση, διότι οι άνθρωποι εκεί είχαν συμπληρωματικά εισοδήματα μια από τον τουρισμό, μια από τις καλλιέργειες τους. Τώρα χάνουν από όλα. Χάνουν από παντού. Εντάξει, είδαν την κρίση γιατί μειώθηκαν συντάξεις, μισθοί. Είχαν, όμως, συμπληρωματικά εισοδήματα. Τι θα γίνουν αυτοί οι άνθρωποι; Τι θα γίνουν οι εποχικοί εργαζόμενοι; Υπάρχουν αόρατοι εργαζόμενοι, οι ξεναγοί. Είδα εγώ στη Ρόδο. Μου είπαν οι άνθρωποι ότι θα αποκτήσουν εισόδημα δεκαέξι μήνες μετά την τελευταία φορά που είχαν εισόδημα, τον Οκτώβριο του 2019, γιατί είναι εποχικοί εργαζόμενοι, αν όλα πάνε καλά και τελειώσει η πανδημία.
Εφόσον, λοιπόν, δεν πήρατε μέτρα εμπροσθοβαρώς, εφόσον δεν κινηθήκατε έγκαιρα και με γενναιότητα για να καλύψετε τη μεγάλη ύφεση που λειτουργεί ως φαύλος κύκλος -και έχουμε την εμπειρία από τα χρόνια του 2010 -2015- πρέπει, τουλάχιστον τώρα, να σχεδιάσετε ένα σοβαρό δίκτυ προστασίας για όσους έχουν χτυπηθεί βαριά από την κρίση, όπως κάνει η Ιταλία και η Ισπανία. Γι’ αυτό προτείναμε το εισόδημα έκτακτης ανάγκης. Και δεν αφορά -όπως το ΚΕΑ που δίναμε εμείς- μόνο τα χαμηλά εισοδήματα. Με περιουσιακά στοιχεία, λέμε εμείς. Αφορά και τον ελεύθερο επαγγελματία, τον δικηγόρο, τον μηχανικό, τον αυτοαπασχολούμενο που είχε ένα σχετικά καλό εισόδημα, αλλά «τρέχουν» οι ανελαστικές του δαπάνες και είδε το εισόδημα αυτό να βυθίζεται, να κατακρημνίζεται και είναι σε απόγνωση.
Γι’ αυτό λέμε, σε αυτήν την ομπρέλα να μπουν ένα εκατομμύριο εννιακόσιες χιλιάδες νοικοκυριά, άνεργοι, επισφαλώς εργαζόμενοι, εργαζόμενοι με μπλοκάκι, με εργόσημο, με συμβάσεις ορισμένου χρόνου, οι εποχικοί εργαζόμενοι στον τουρισμό, αγρότες, κτηνοτρόφοι, πληττόμενοι ελεύθεροι επαγγελματίες, καλλιτέχνες. Και, φυσικά, τα άτομα με αναπηρία. Μην τους ξεχνάμε αυτούς τους συμπολίτες μας. Όλοι αυτοί, λοιπόν, να έχουν τη δυνατότητα ενός έκτακτου εισοδήματος, 400 ευρώ κατ’ άτομο, 200 για το δεύτερο ενήλικα στο νοικοκυριό και 100 ευρώ για κάθε τέκνο.
Κύριε Μητσοτάκη, σας ζητώ σήμερα να προσπαθήσετε να απαντήσετε σε αυτούς τους ανθρώπους, όχι σε εμένα. Σας ζητώ να απαντήσετε σε όλους αυτούς τους ανθρώπους που με πολύ μεγάλη αγωνία βλέπουν την πραγματικότητα να γίνεται ολοένα και χειρότερη και εσείς να θριαμβολογείτε, να πανηγυρίζετε με τα διάφορα sites και εφημερίδες που σας λιβανίζουν, αλλά στην πράξη να δίνετε πολύ λίγα, πολύ αργά. Είναι ανεπαρκή τα μέτρα τα οποία έχετε δώσει και δεν καταλαβαίνουμε και γιατί.
Είχατε -και κατεβαίνω μετά από αυτό από το Βήμα- ένα μόνο επιχείρημα. Ποιο; Αν εμπροσθοβαρώς στηρίξουμε την πραγματική οικονομία, μπορεί να ξεμείνουμε από πυρομαχικά την επόμενη χρονιά. Και έρχεται η Κομισιόν και ανακοινώνει ένα πρόγραμμα -θετικό, είπαμε εμείς, ίσως και καλύτερο των προσδοκιών μας-περίπου 23 δισεκατομμυρίων για την Ελλάδα την επόμενη τριετία σε επιδοτήσεις. Ποια είναι, λοιπόν, τώρα η δικαιολογία; Βεβαίως, θα υπάρξει διαπραγμάτευση και μπορεί να μειωθεί αυτό το ποσό. Δεν θα εξαφανιστεί όμως. Ποια είναι, λοιπόν, τώρα η δικαιολογία;
Πιστεύω ότι δεν υπάρχει δικαιολογία. Και πιστεύω ότι η μόνη απάντηση που μπορεί να υπάρχει, είναι ότι έχετε αποφασίσει να αντιμετωπίσετε την κρίση ως ευκαιρία για μια μεγάλη και βαθιά αναδιάρθρωση στην αγορά εργασίας και στην αγορά εν γένει. Κάποτε θα το έλεγαν αυτό, «Ο θάνατος του εμποράκου». Σήμερα θα πω εγώ, ο θάνατος, δυστυχώς, ενός δυναμικού τμήματος της ελληνικής οικονομίας που πριν τις εκλογές το εκθειάζατε και μετά τις εκλογές τους λέτε μπαταχτσήδες και τους λέτε ότι οι επιχειρήσεις τους είναι ζόμπι. Ζόμπι, όμως, είναι η οικονομική σας πολιτική που μας έχει οδηγήσει στην ύφεση πριν την πανδημία.

Όμως, θα ήθελα να σας προειδοποιήσω. Μην λαμβάνετε πάρα πολύ σοβαρά υπόψη μόνο το στοιχείο αυτό. Υπήρξαν και άλλες κυβερνήσεις, αντίστοιχης ιδεολογίας με της δικιάς σας, χαρακτηριστικότερο παράδειγμα τελευταίο η προηγούμενη κυβέρνηση της Αργεντινής, που όταν ανέβηκε στην εξουσία εκεί, υπήρξε ένας χαμός, αλαλαγμός όλων των χρηματαγορών για το τι φοβερός που ήταν ο Μάκρι. Και μέσα σε λιγότερο από έναν χρόνο, έφερε τα ίδια αποτελέσματα που φέρατε και εσείς. Ύφεση. Και μέσα σε πολύ λιγότερο χρόνο, όλοι αυτοί που πανηγύριζαν, που του έλεγαν ωσαννά, που στρώνανε ωσαννά για να περάσει στις αγορές, τον έδιωξαν ξανά εκτός αγορών.
Δεν μπορείτε, λοιπόν, να απαντήσετε για την ουσία. Και η ουσία είναι, ξέρετε, με βάση την οικονομική θεωρία, μια χώρα μπαίνει επισήμως σε ύφεση όταν είναι για δύο συνεχόμενα τρίμηνα σε αρνητικούς ρυθμούς ανάπτυξης. Εσείς κάνετε εδώ μια προσπάθεια, που είναι συνηθισμένη βέβαια η προσπάθεια αυτή για την παράταξή σας, τα λεγόμενα Greekstatistics. Εσείς τα εφεύρατε, όταν είχατε αφήσει τη χώρα, το 2010, το 2009 με 15% έλλειμμα και μας λέγατε ότι είμαστε εντός του συμφώνου σταθερότητας. Greekstatistics και τότε, Greekstatistics και τώρα.
Και μας λέτε ότι είχαμε ανάπτυξη το τελευταίο τρίμηνο του 2019.
Επαναλαμβάνω ότι σας έδωσα τα στοιχεία για δύο συνεχόμενα τρίμηνα από τρίμηνο σε τρίμηνο με αρνητικούς ρυθμούς ανάπτυξης:-0,7 και -1,7 το πρώτο τρίμηνο του 2019.
Εδώ είναι η εικόνα. Θα την καταθέσω για να τη δείτε και να τη θαυμάσετε. Είναι διάγραμμα που δείχνει την πορεία του ΑΕΠ σε όρους όγκου με ημερολογιακή διόρθωση από το 2010 ως τώρα, το 2020. Και η εικόνα που δείχνει είναι ότι το 2010-2015 είχαμε μια τεράστια κοιλιά. Εσείς κυβερνάγατε ξανά. Τους ίδιους είχατε στο οικονομικό επιτελείο με τα φοβερά επιτεύγματα που έχασε η χώρα 25% του ΑΕΠ της. Εσείς κυβερνάγατε τότε.
Και η χώρα άρχισε από το δεύτερο-τρίτο τρίμηνο του 2016 να έχει αναπτυξιακή πορεία. Να τη η καμπύλη. Και τώρα ξανά προς τα κάτω είναι η καμπύλη μ’ εσάς πάλι.
Ποιους δείκτες θέλετε να πάρουμε, λοιπόν, εκτός του PMI, που, εν πάση περιπτώσει, είναι και ένας δείκτης ευμετάβλητος διότι μπορεί να βασίζεται όχι σε πραγματικά γεγονότα, αλλά στην ψυχολογία, η οποία ψυχολογία αλλάζει ραγδαία, δυστυχώς. Εγώ δεν χαίρομαι γι’ αυτό.
Πέραν του ΑΕΠ, θέλετε να δούμε τον δείκτη βιομηχανικής παραγωγής, που έπεσε 2,2% έναντι αύξησης 2,7% που ήταν το 2019; Θέλετε να δούμε τις εξαγωγές; Θέλετε να δούμε τις ληξιπρόθεσμες οφειλές, που μας είχατε τρελάνει εμάς με τις ληξιπρόθεσμες οφειλές; Τον Δεκέμβριο ήταν 1,3 δισεκατομμύρια ευρώ, τον Γενάρη 1,4 δισεκατομμύρια, τον Φλεβάρη 1,5 δισεκατομμύρια, 1,8 τον Μάρτη.
Ποιους δείκτες θέλετε να πάρουμε, πέραν της αίσθησης που έχει ο καθένας από εσάς, όταν βγαίνει στην αγορά, όταν μιλάει με επιχειρηματίες όχι μόνο του τουρισμού, επιχειρηματίες της εστίασης, ότι η οικονομία έχει μπει σε μια βαθιά τροχιά ύφεσης πριν από τον κορωνοϊό.
Αναφερθήκατε εδώ στα συμπεράσματα του Eurogroup.Και μου δίνετε την ευκαιρία να σας πω ότι αυτά τα συμπεράσματα που υπογράψατε, κύριε Σταϊκούρα, είναι συμπεράσματα, που εκτός, βεβαίως, από τα καλά λόγια που συνήθως λέει το Eurogroup… Έλεγε και το 2010, 2015 πολύ καλά λόγια, όταν η οικονομία πήγαινε στο ναδίρ και όταν φτάσαμε την ανεργία στο 28% καλά έλεγαν ότι τα πηγαίνουμε. Και έρχεται τώρα εκ των υστέρων ο ESM και λέει τα λάθη που έκανε στα προγράμματα.
Τι λέει, λοιπόν, η απόφαση του Eurogroup πέραν αυτών; Λέει και δυο-τρία πραγματάκια, τα οποία θέλω να τα επισημάνω. Λέει ότι δεσμεύεστε για πλεόνασμα το 2021. Το υπογράψατε αυτό; Το υπογράψατε; Το δεχτήκατε; Δηλαδή, θα έχουμε πλεόνασμα το 2021;
Νασαςτοδιαβάσω; «The updated forecast of the European institutions expects the primary balance to turn to a deficit in 2020, before returning to a surplus in 2021».
Για το statement του Eurogroup στις 16 Μαρτίου του 2020 λέει μόνο η πρόταση. Αυτό λέει.
Διαβάστε το, κύριε Σταϊκούρα.
Επειδή εμείς έχουμε την αίσθηση, την εμπειρία του τι κάνουν ο θεσμοί, οι θεσμοί εδώ έβαλαν μια φύτρα, που θα σας λένε ότι δεσμευτήκαμε σε πλεόνασμα το 2021.
Και το δεύτερο -και σας το δίνω, είναι όλο δικό σας- που λέει στην προτελευταία παράγραφο είναι ότι σας δεσμεύει για την άρση της προστασίας πρώτης κατοικίας στο τέλος Ιουλίου του 2020.
Ορίστε, πάρτε το. Είναι δικό σας.
Δηλαδή, εν μέσω κρίσης, βαθιάς οικονομικής κρίσης, εσείς δεσμεύεστε ότι θα επανέλθουμε σε πλεονάσματα το 2021 και δεσμεύεστε ότι θα αρθεί η προστασία της πρώτης κατοικίας την 1η Αυγούστου του 2020.
Με συγχωρείτε, δηλαδή. Αν αυτά τα φέρατε εδώ για να πανηγυρίσετε αυτό το χαρτί εδώ, η απόφαση του Eurogroup που εκδόθηκε χθες, όχι μόνο για να πανηγυρίσουμε δεν είναι, αλλά για να μπούμε σε βαθύ στοχασμό για το τι μέλλει γενέσθαι, το τι έρχεται και σε ό,τι αφορά την προστασία της πρώτης κατοικίας και σε ό,τι αφορά και άλλα θέματα.
Ξέρετε τι σημαίνει επαναφορά σε πλεονάσματα, όταν εσείς λέτε ότι θα έχουμε 4,7% έλλειμμα;
Σημαίνει, λοιπόν, όταν εσείς προβλέπετε 4,7% έλλειμμα –που θα είναι ίσως μεγαλύτερο- ότι θα πρέπει να έχουμε πόσο ανάπτυξη για να το καλύψουμε από το 2020 στο 2021 για να πάμε σε πλεονάσματα;
Σημαίνει, για να το πω να το καταλάβουν οι απλοί πολίτες που μας παρακολουθούν, ότι αργά ή γρήγορα θα βρεθείτε σε μια διαπραγμάτευση, την ώρα που θα έχουμε βαθιά ύφεση, για το πόσο μεγάλο θα είναι το ποσοστό του ΑΕΠ των δημοσιονομικών μέτρων λιτότητας που θα ξαναφέρετε στον ελληνικό λαό -γιατί αυτή είναι η δική σας παρακαταθήκη και αυτή είναι η δική σας συνήθεια, να φέρνετε μέτρα λιτότητας στον ελληνικό λαό- τον Απρίλη του 2021 -λέω εγώ, μακάρι όχι νωρίτερα- όταν θα συζητάτε για μεσοπρόθεσμο ή τον Δεκέμβρη του 2020, όταν θα συζητάτε τον προϋπολογισμό.
Αυτή είναι η εικόνα! Γιατί την ωραιοποιείτε; Εκτός αν έχετε στόχο να δραπετεύσετε, να διαφύγετε, γι’ αυτό την ωραιοποιείτε, όπως σας πιέζουν όλοι γύρω σας στο Μαξίμου οι σύμβουλοι -από ό,τι καταλαβαίνω και από ό,τι μαθαίνω και από ό,τι λένε διάφορα μέσα ενημέρωσης, δικοί σας είναι αυτοί- να πάτε σε εκλογές, πριν έρθουν τα μαντάτα και για τα μέτρα και για την ύφεση και για τα λουκέτα και για την ανεργία, να διαφύγετε.
Πηγαίνετε, πηγαίνετε να δείτε τι έχετε να πάθετε! Να δείτε τι έχετε να πάθετε!
Όλοι αυτοί οι οποίοι σας υποστηρίζουν σήμερα, διότι είσαστε ο Μωυσής και μας σώσατε από την πανδημία, μόλις κάνετε αυτό το απονενοημένο διάβημα, θα δείτε και τις δημοσκοπήσεις και τους δείκτες και τους δείκτες PMI και τους δείκτες των αγορών, θα δείτε ποια θα είναι η απάντηση του ελληνικού λαού!
Πάμε παρακάτω.
Μου λέτε: «Πώς εσύ μιλάς με τους μικρομεσαίους επιχειρηματίες, διότι αύξησες τον ΦΠΑ;». Εμείς αυξήσαμε τον ΦΠΑ, πράγματι. Και εγώ το είπα και δημόσια, ότι η χώρα κατάφερε να βγει από την κρίση, να ανακτήσει αξιοπιστία, να ενισχύσει τα δημόσια έσοδα, να ρυθμίσει το δημόσιο χρέος σε μεγάλο βαθμό χάρη στο γεγονός ότι έβαλαν πλάτη η μεσαία τάξη, οι μικρομεσαίοι επιχειρηματίες, όσοι, δυστυχώς -γιατί αυτό είναι ένα κατάλοιπο από το παρελθόν- στην πραγματική οικονομία πληρώνουν φόρους και όχι αυτοί που βγάζουν σε offshore τα λεφτά τους στο εξωτερικό και δεν μπορούμε να τους φορολογήσουμε.
Ο στόχος, όμως, τότε ήταν εθνικός, γιατί είχαμε υποχρέωση έναντι μιας συμφωνίας –εσείς δεν είχατε καλύτερη σε ό,τι αφορά το πρωτογενές πλεόνασμα, μεγαλύτερο είχατε εσείς συμφωνήσει με τον κ. Σαμαρά- να πιάσουμε τους στόχους. Ήταν εθνικός ο στόχος.
Τώρα, λοιπόν, ποιος είναι ο στόχος; Γιατί δεν μειώνεται;
Όταν εμείς βγήκαμε από τα μνημόνια, σε αυτούς τους ανθρώπους ανταποδώσαμε, σε αυτούς που έβαλαν πλάτη. Δεν το είπατε αυτό. Πέρυσι, λοιπόν, δώσαμε τη δυνατότητα να πέσει ο Φόρος Προστιθέμενης Αξίας στην εστίαση από το 24% στο 13%. Όταν εμείς το κάναμε αυτό πέρυσι, ακριβώς επειδή ήταν στενά τα δημοσιονομικά περιθώρια και δεν θέλαμε να εκτροχιαστούμε, αφήσαμε έξω, πράγματι, τον καφέ. Ναι, αλήθεια είναι αυτό!
Και τι κάνατε εσείς πέρυσι; Καταθέσατε πρόταση νόμου και λέγατε «μόνιμη μείωση». Μόνιμη, δεν είχαμε κορωνοϊό.
Και έρχεστε τώρα που έχουμε κορωνοϊό και η μεγάλη -πώς να το πω;-απλοχεριά σας σε αυτούς τους ανθρώπους είναι αυτό που ζητούσατε πέρυσι και καταθέτατε πρόταση νόμου να γίνει μόνιμο να το φέρνετε ως έκτακτο για τους επόμενους μήνες που διαρκεί η πανδημία, να πέσει δηλαδή ο καφές και όχι το αλκοόλ. Και λέτε για πέντε μήνες. Και βγαίνουν οι ίδιοι οι καταστηματάρχες και λένε «αυτό είναι ντροπιαστικό», δεν το είπα εγώ, ο Πρόεδρος της ΓΣΕΒΕΕ το είπε. Και μου λέτε εμένα αν θα μπορώ να συζητάω μαζί τους και αν θα διεκδικώ;
Ναι, πιστεύουμε ότι τώρα –και πρέπει να το κάνετε, κύριε Μητσοτάκη- πρέπει να κατεβάσετε τον Φόρο Προστιθέμενης Αξίας εκτάκτως στο 6% για την εστίαση και να μειώσετε σε μόνιμη βάση την προκαταβολή φόρου στο 50%.
Βεβαίως, παρουσιάσατε μια ψεύτικη εικόνα και με τους αναπτυξιακούς δείκτες, αλλά δεν είναι -επαναλαμβάνω- η πρώτη φορά που το κάνετε αυτό. Θέλω να σας πω ότι το ίδιο κάνετε -GreekStatistics- και σε σχέση με την ανεργία.
Μας είπατε ότι τον Μάρτιο δεν αυξήθηκε η ανεργία, μειώθηκε. Και μας το είπατε αυτό ενώ η «ΕΡΓΑΝΗ» κατέγραψε φέτος το χειρότερο πεντάμηνο Ιανουαρίου-Μαΐου, όπως και τον χειρότερο Μάιο όλων των εποχών από το 2001. Στο πεντάμηνο οι νέες θέσεις εργασίας είναι 260.000 λιγότερες σε σχέση με πέρυσι. Και βεβαίως, αυτό πώς το καταφέρνετε; Με το εξής τέχνασμα, γιατί είστε φοβεροί στα τεχνάσματα! Περίπου 90.000 άνεργοι, που έψαχναν δουλειά τον Μάρτιο, μετονομάστηκαν σε οικονομικά μη ενεργούς, προφανώς επειδή εκτιμήθηκε ότι δεν υπάρχει περίπτωση να βρουν δουλειά εν μέσω πανδημίας και έτσι βγήκαν εκτός υπολογισμού. Τέτοιες αλχημείες κάνετε για να παρουσιάσετε μια εικόνα επίπλαστη, ενώ δυστυχώς η εικόνα που υπάρχει αυτή τη στιγμή στην ελληνική οικονομία, στην πραγματική οικονομία, στην αγορά είναι μια τραγική εικόνα.