Άγιος Βαλεντίνος: Ποιος είναι και γιατί γιορτάζει ο έρωτας στις 14 Φεβρουαρίου

Για τους ερωτευμένους δεν είναι απλά δύο λέξεις ή ένα όνομα. Στις 14 Φεβρουαρίου είναι η ημέρα των ερωτευμένων. Του Αγίου Βαλεντίνου γαρ. Μια υπενθύμιση ότι ο έρωτας κάνει τα πάντα να μοιάζουν διαφορετικά. Έχει δύναμη, έχει ορμή, μα θέλει και φροντίδα για να παραμείνει ζωντανός.

Ο Άγιος Βαλεντίνος γιορτάζει στις 14 Φεβρουαρίου. Για τους ερωτευμένους, όμως, γιορτάζει κάθε μέρα. Απλά σήμερα είναι μια αφορμή για ένα δώρο, ένα λουλούδι, ένα χάδι, μια αγκαλιά ή ένα (ακόμη) αμαρτωλό γλυκό με το άλλο σου μισό. Ποιος όμως ήταν ο Άγιος Βαλεντίνος και γιατί γιορτάζει σήμερα; Υπήρξε πρόσωπο στο παρελθόν με αυτό το όνομα και ποια ήταν η ιστορία του;

Πότε έζησε ο Άγιος Βαλεντίνος, ο ιερέας που βοήθησε Χριστιανούς και μαρτύρησε

Ο Άγιος Βαλεντίνος (ιταλικά: San Valentino‎, λατινικά: Sanctus Valentinus‎), επίσημα γνωστός ως Άγιος Βαλεντίνος της Ρώμης, ήταν ευρέως αναγνωρισμένος Ρωμαιοκαθολικός Άγιος του 3ου αιώνα και τιμάται στις 14 Φεβρουαρίου. Από τον Μεσαίωνα, συνδέεται με μια παράδοση γαλήνιας αγάπης.

Ο Άγιος Βαλεντίνος ήταν ιερέας στη Ρώμη και βοηθούσε τους Χριστιανούς που ήταν θύματα διώξεων στην περιοχή. Μαρτύρησε και θάφτηκε σε χριστιανικό κοιμητήριο στην Βία Φλαμινία κοντά στο Πόντε Μιλβίο της βόρειας Ρώμης στις 14 Φεβρουαρίου. Η συγκεκριμένη ημέρα εορτάζεται ως Ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου από το 496 μ.Χ.

Σύμφωνα με την καθολική παράδοση, πάντρευε κρυφά από τον Ρωμαίο αυτοκράτορα Κλαύδιο τον Γοτθικό ερωτευμένα ζευγάρια Χριστιανών, κάνοντας ό,τι μπορούσε παράλληλα για να προστατέψει Χριστιανούς από τις διώξεις. Συνελήφθη και φυλακίστηκε, ωστόσο ο αυτοκράτορας αποφάσισε να του δώσει χάρη, μέχρι που ο Βαλεντίνος προσπάθησε να τον μυήσει στον Χριστιανισμό.

Ο Κλαύδιος ο Γοτθικός τον καταδίκασε σε θάνατο διά λιθοβολισμού. Ωστόσο, ο Βαλεντίνος επέζησε από τον λιθοβολισμό και έτσι τον αποκεφάλισαν έξω από την πύλη της Flaminia στη Ρώμη στις 14 Φεβρουαρίου του 169 μ.Χ.

Πού βρίσκονται τα λείψανα του Αγίου Βαλεντίνου - Το λουλουδοσκέπαστο κρανίο

Τα λείψανά του κρατήθηκαν στην Εκκλησία και στις Κατακόμβες του Σαν Βαλεντίνο. Ο συγκεκριμένος ναός παρέμεινε σημαντικός χώρος προσκυνήματος κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα, μέχρι τη μεταφορά των λειψάνων του στην εκκλησία Σάντα Πρασέντε στο ποντιφικάτο του Νικολάου Δ'. Από εκεί και ύστερα μέχρι σήμερα:

• Το λουλουδοσκέπαστο κρανίο του Αγίου Βαλεντίνου εκτίθεται στη βασιλική της Σάντα Μαρία ιν Κοσμεντίν της Ρώμης.
• Άλλα λείψανα μεταφέρθηκαν στην Καρμελιτική Εκκλησία Γουαϊτφράιαρ Στριτ στο Δουβλίνο της Ιρλανδίας, όπου παραμένουν μέχρι σήμερα.

Η συγκεκριμένη βασιλική αποτελεί δημοφιλή χώρο προσκηνύματος, ιδιαίτερα στις 14 Φεβρουαρίου, για αυτούς που αναζητούν την αγάπη. Σύμφωνα με τον καθηγητή Τζακ Μπ. Όρατς του Πανεπιστημίου του Κάνσας, ο Άγιος Βαλεντίνος της Ρώμης, όπως και ο Άγιος Βαλεντίνος του Τέρνι, είναι «αφηρημένοι των πράξεων των δύο αγίων που βρίσκονται σχεδόν σε κάθε μοναστήρι στην Ευρώπη».

Γιατί ο Άγιος Βαλεντίνος γιορτάζει στις 14 Φεβρουαρίου - Τι ισχύει στην Ορθόδοξη Εκκλησία

Η πρώτη γραπτή αναφορά του ως αγίου εντοπίζεται το 1382 στο ποίημα «Το Κοινοβούλιο των Πτηνών» (Parlement of Foules) του Τζέφρι Τσόσερ.

Λόγω των συγκεχυμένων πληροφοριών για την ιστορία και τη ζωή του, δεν αναφέρεται πουθενά στο ορθόδοξο εορτολόγιο και η Ορθόδοξη Εκκλησία ποτέ δεν τον παραδέχτηκε, ενώ και η Καθολική Εκκλησία υποβίβασε τη γιορτή του σε απλή τοπική εορτή.

Με το πέρασμα του χρόνου, η γιορτή πέρασε από την Ιταλία στην Ευρώπη και από τη Βρετανία στην Αμερική. Στην Αγγλικανική και στις Λουθηρανικές εκκλησίες, ο Άγιος Βαλεντίνος εορτάζεται στις 14 Φεβρουαρίου. Η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία τον αναγνωρίζει ως Άγιο και τον αναφέρει στη καταχώρηση της 14ης Φεβρουαρίου στη Ρωμαιοκαθολική Μαρτυρολογία.

Άλλοι θρύλοι για τον Άγιο Βαλεντίνο και το ποιος ήταν

Υπάρχουν διάφορες ιστορίες που συνοδεύουν τον Άγιο Βαλεντίνο και την ιστορία του. Ένας άλλος θρύλος αναφέρει ότι ο Βαλεντίνος ήταν πρώην επίσκοπος του Terni στην κεντρική Ιταλία. Βρισκόταν σε κατ' οίκον περιορισμό, όταν ο δικαστής Αστέριος, αμφισβητώντας την εγκυρότητα της Χριστιανικής θρησκείας τον έβαλε σε μία δοκιμασία. Του παρουσίασε την τυφλή θετή του κόρη και του είπε ότι αν την κάνει να δει ξανά, θα έχει ό,τι ζητήσει.

Ο Βαλεντίνος τα κατάφερε και ο δικαστής ταπεινωμένος τον ρώτησε τι αντάλλαγμα επιθυμεί. Εκείνος του είπε να σπάσει μέσα σε τρεις ημέρες όλα τα ειδωλολατρικά αγάλματα που έχει και στη συνέχεια να βαπτιστεί Χριστιανός. Ο δικαστής το έκανε και στη συνέχεια βάπτισε και όλη του την οικογένεια, ωστόσο αυτή η μεταστροφή του μεγάλου δικαστή δεν άρεσε στον αυτοκράτορα Κλαύδιο, ο οποίος συνέλαβε τον Άγιο Βαλεντίνο και τον καταδίκασε σε θάνατο.

Μία άλλη ιστορία θέλει τον Άγιο να παρεμβαίνει σε καυγά ερωτευμένων, προκειμένου να επέλθει μεταξύ τους ειρήνη. Συγκεκριμένα η ιστορία αναφέρει: «Ο Άγιος Βαλεντίνος κάποια ημέρα, ενώ καλλιεργούσε στον κήπο του τριαντάφυλλα, άκουσε ένα ζευγάρι να μαλώνει πολύ έντονα. Εκείνος έκοψε ένα τριαντάφυλλο, βγήκε στον δρόμο πλησίασε το ζευγάρι και τους παρακάλεσε να τον ακούσουν. Τους πρόσφερε το τριαντάφυλλο, τους ευλόγησε και η αγάπη επανήλθε ανάμεσα τους. Λίγο αργότερα αυτοί επέστρεψαν και ζήτησαν στον Άγιο να ευλογήσει τον γάμο τους».

Η ημέρα των ερωτευμένων λοιπόν έχει αρκετή προϊστορία, που χάνεται στο πέρασμα των αιώνων. Σήμερα 14 Φεβρουαρίου ο έρωτας έχει την τιμητική του. Το συναίσθημα θα εκφραστεί με κάποιο δώρο (μικρό ή μεγάλο, λίγη σημασία έχει) ή λουλούδι. Όσοι μάλιστα έχουν κάνει τα... κουμάντα τους για τη σημερινή ημέρα, και έχουν και στο μυαλό τους το ρητό "ο έρωτας περνά από το στομάχι", τότε έχουν έτοιμη και μια συνταγή για τον Άγιο Βαλεντίνο.

Άγιος Βαλεντίνος: Πώς γιορτάζεται η ημέρα των ερωτευμένων στον υπόλοιπο κόσμο

Έφτασε ο μήνας που οι βιτρίνες των μαγαζιών γεμίζουν γλυκά κάθε γεύσης, τα εστιατόρια συνθέτουν ξεχωριστά εορταστικά μενού και ο κόσμος μπαινοβγαίνει συνεχώς στα ανθοπωλεία. Μία ανάσα πριν την ημέρα των ερωτευμένων και μάλλον η safe επιλογή για τους περισσότερους είναι να κανονίσουμε ένα όμορφο δείπνο, ή να ανταλλάξουμε δώρα. Το οποίο είναι πολύ ωραίο, διότι συνδυάζονται καλοπέραση και φαγητό, τι άλλο θέλουμε;

Στις μακρινές Φιλιππίνες ο Άγιος Βαλεντίνος δεν είναι απλά μια γιορτή, αλλά μια ευκαιρία για γάμο. Θεωρείται ιδανική στιγμή για την τέλεση μαζικών γάμων, με αμέτρητα ζευγάρια να επισημοποιούν τον έρωτά τους. Δεν νοιάζονται ιδιαίτερα για το πόσο εντυπωσιακή θα είναι η τελετή, αλλά για το αν υπάρχει πραγματική αφοσίωση και η αγάπη μεταξύ τους. Ακόμα και εκείνοι που δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να καλύψουν τα εξόδα ενός γάμου, αυτό το πρόβλημα λύνεται στις 14 Φεβρουαρίου, καθώς οι δημοτικές κυβερνήσεις λειτουργούν σαν χορηγοί. Παντρεύεστε δηλαδή με την ευχή και την στήριξη της κυβέρνησης. Πολύ αλτρουιστικό και μπράβο στις Φιλιππίνες. 

Μεταφερόμαστε στη Δυτική Αφρική και συγκεκριμένα στην Γκάνα, τη δεύτερη σε κατάταξη χώρα με την μεγαλύτερη παραγωγή κακάο. Αντιλαμβάνεστε πως δεν θα μπορούσε να μην έχει «Εθνική Ημέρα Σοκολάτας», για αυτό και από το 2005 άφησαν στην άκρη τον έρωτα και εστίασαν στο κακάο και τα προϊόντα του. Τόσο εύκολα εξαγοράζεται τελικά αγάπη; Όταν πρόκειται για σοκολατά, μάλλον ναι. Στις 14 Φεβρουαρίου η Αρχή Τουρισμού της Γκάνας επιλέγει να στοχεύσει στην αύξηση εγχώριας κατανάλωσης κακάο, με μία δόση εορταστικής διάθεσης. Για όσους είστε αιώνιοι γλυκατζήδες, μάλλον βρήκατε το μέρος στο οποίο ανήκετε. 

Στη Δανία γίνονται πιο δημιουργικοί, ανταλλάσσοντας αστεία ανώνυμα γράμματα. Τα gaekkebrev όπως τα αποκαλούν, είναι χιουμοριστικά ποιήματα ή ρίμες και ως υπογραφή δεν έχουν όνομα, αλλά μικρές τελείες. Σκεφτείτε το σαν ένα δικό τους σύστημα Braille. Πρόκειται για μια εκδήλωση αγάπης, για μια ευκαιρία στους κρυφούς σας θαυμαστές να εκφράσουν το ενδιαφέρον τους. Αν καταφέρετε και βρείτε ποιος ή ποια σας έστειλε το γράμμα, κερδίζετε ένα σοκολατένιο πασχαλινό αβγό. Κοινώς, λύνετε το μυστήριο, βρίσκετε σύντροφο, τρώτε και το γλυκό σας. Μια χαρά περνάνε στη Δανία.

Σε παρόμοια λογική γιορτάζει και το Ελ Σαλβαδόρ, εστιάζοντας στην αγάπη γενικότερα, όχι μόνο στο ερωτικό κομμάτι. Σαν παραλλαγή του Secret Santa, έρχεται το Secret Friend, μία από τις πιο δημοφιλείς συνήθειες της ημέρας του Αγίου Βαλεντίνου. Μαζεύεστε με φίλους, συναδέλφους, συγγενείς, με όσους πραγματικά νοιάζεστε και γράφετε σε ένα χαρτί το όνομα σας. Έπειτα ο καθένας διαλέγει στην τύχη ένα χαρτί, φανερώνοντάς του σε ποιο άτομο θα αγοράσει δώρο για τις 14 Φεβρουαρίου. Πρόκειται περισσότερο για γιορτή των αγαπημένων, παρά των ερωτευμένων και προσωπικά την προτιμώ. Τι καλύτερο από ένα δώρο έκπληξη; Είναι μια όμορφη υπενθύμιση για να εκτιμήσουμε όσους έχουμε δίπλα μας. 

Και τα μηνύματα δεν σταματάνε. Ταξιδεύουμε στην Ιταλία ανακαλύπτοντας τα λαχταριστά Baci Perugina. Μια πιο γευστική εκδοχή των fortune cookies, σε σοκολατένια μορφή και κρυφά μηνύματα. Την ημέρα των ερωτευμένων θα τα βρείτε σε εντυπωσιακά κουτιά, μιας και μην ξεχνάτε πως είναι η καλύτερη περίοδος μάρκετινγκ για πολλές εταιρίες. Οι Ιταλοί προσπαθούν να βρίσκουν συχνά αφορμές και λόγους για να τρώνε καλά και ο Άγιος Βαλεντίνος εντάσσεται σε μία από αυτές.

Στην Ισπανία και συγκεκριμένα στη Βαλένθια, οι ερωτευμένοι γιορτάζουν δύο φορές. Τον Φεβρουάριο δεν κάνουν κάτι διαφορετικό από ότι εμείς, αλλά την «Ημέρα της Βαλένθια» στις 9 Οκτωβρίου, γίνονται πιο ρομαντικοί. Πρόκειται για τον εορτασμό του Αγίου Διονυσίου, προστάτη των ερωτευμένων, με πρωταγωνιστές τα χειροποίητα γλυκά mazapán, τυλιγμένα σε μεταξωτά μαντήλια. Κάπως έτσι συνθέτονται τα δώρα Mocaorà, τα οποία ανταλάσσουν μεταξύ τους τα ζευγάρια. Αν δεν βρίσκετε ταίρι τον Φεβρουάριο, μην αγχώνεστε, προλαβαίνετε μέχρι τον Οκτώβριο.

Ο κάθε λαός έχει τα δικά του ήθη και έθιμα, τις δικές του γλυκιές προτιμήσεις. Όλοι όμως προσπαθούν να βρουν έναν τρόπο να εκδηλώσουν την αγάπη τους, είτε κρυφά είτε φανερά και νομίζω πως αυτό έχει σημασία. Με σοκολατάκια ή χωρίς, μη ξεχνάτε να δείχνετε στους αγαπημένους σας όσα νιώθετε, ανεξαρτήτως μήνα και περίστασης. Spreed love!