Μηχανογραφικό 2023: Πώς θα το συμπληρώσετε σωστά και τα λάθη που πρέπει να αποφύγετε

Η διαδικασία συμπλήρωσης του Μηχανογραφικούξεκινά οσονούπω για τους 73.220 υποψήφιους από τα ΓΕΛ και τους 15.350 από τα ΕΠΑΛ. Επικρατέστερη ημερομηνία για την έναρξη, είναι η Παρασκευή 07 Ιουλίου 2023, σύμφωνα με το Υπουργείο Παιδείας. Η ηλεκτρονική διεύθυνση για την υποβολή είναι:http://exams.minedu.gov.gr/.
Οι προσωπικές επιθυμίες των υποψηφίων, οι επαγγελματικές προοπτικές αλλά και οι βαθμολογίες, αποτελούν τις βασικές παραμέτρους, οι οποίες θα πρέπει να ληφθούν υπόψη, ώστε να συμπληρωθεί σωστά το Μηχανογραφικό Δελτίο.

Ποιοι δικαιούνται να υποβάλουν Μηχανογραφικό Δελτίο

Οι υποψήφιοι ΓΕΛ – ΕΠΑΛ, οι οποίοι ενδιαφέρονται να υποβάλουν Μηχανογραφικό Δελτίο (ΜΔ) για τα πανεπιστήμια ή και Παράλληλο Μηχανογραφικό Δελτίο ( Π.Μ.Δ.) για τα δημόσια ΙΕΚ και έχουν ήδη αποκτήσει τον προσωπικό κωδικό ασφαλείας (password) από τα σχολεία τους. Και στις δύο περιπτώσεις των μηχανογραφικών, το password είναι κοινό. Password θα πρέπει να έχουν αποκτήσει και οι φετινοί τελειόφοιτοι των ΓΕΛ και των ΕΠΑΛ (2023), οι οποίοι δεν πήραν μέρος στις Πανελλαδικές αλλά μέσω του Παράλληλου Μηχανογραφικού Δελτίου, επιθυμούν να διεκδικήσουν μία θέση στα δημόσια ΙΕΚ. Μηχανογραφικό μπορούν, επίσης, να υποβάλουν και υποψήφιοι από τα προηγούμενα έτη, 2021 και 2022, οι οποίοι αν και δεν συμμετείχαν φέτος στις πανελλαδικές εξετάσεις, στοχεύουν στην εισαγωγή τους σε δημόσιο ΙΕΚ με την κατηγορία του 10% των θέσεων των εισακτέων. Οι περιπτώσεις αυτές, αφορούν τους απόφοιτους, που ‘διατηρούν’ τα μόρια, που είχαν εξασφαλίσει στην τελευταία τους εξέταση, χωρίς ωστόσο να έχουν συμμετάσχει ούτε στα ειδικά μαθήματα, ούτε στα αγωνίσματα των ΤΕΦΑΑ.
Για όλους τους υποψήφιους θα είναι κοινό το χρονικό διάστημα, μέσα στο οποίο θα κληθούν να υποβάλουν το Μ.Δ. ή/και το Π.Μ.Δ., όταν αυτό ανακοινωθεί ενώ η πλατφόρμα για την υποβολή, στην οποία θα πρέπει να μπαίνουν είναι η ακόλουθη: https://exams.it.minedu.gov.gr/ 

Οι υποψήφιοι, που είχαν μεν δηλώσει συμμετοχή στις πανελλαδικές εξετάσεις 2023 αλλά παραπέμπονται, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις, στις επαναληπτικές πανελλαδικές εξετάσεις τον ερχόμενο Σεπτέμβριο, θα καταθέσουν το Μηχανογραφικό Δελτίο ή το Παράλληλο Μηχανογραφικό Δελτίο μετά τις επαναληπτικές εξετάσεις. Τότε, θα μπορέσουν να αποκτήσουν προσωπικό κωδικό ασφαλείας (password).

Η συμπλήρωση του μηχανογραφικού
Από την ανακοίνωση της έναρξης της διαδικασίας υποβολής μηχανογραφικού, οι υποψήφιοι θα έχουν στη διάθεσή τους περίπου μία εβδομάδα για τη συμπλήρωση του ενώ η υποβολή και των δύο – Μ.Δ. και Π.Μ.Δ. – θα γίνει σε μία φάση.

Χρησιμοποιώντας τον προσωπικό κωδικό ασφαλείας (password), οι υποψήφιοι εισέρχονται στην πλατφόρμα https://exams.it.minedu.gov.gr/  και ακολουθούν προσεκτικά τα βήματα για τη συμπλήρωση.
Συστήνεται η συμπλήρωση πρόχειρου μηχανογραφικού πριν την οριστική υποβολή, ώστε να έχουν την δυνατότητα οι ενδιαφερόμενοι να το μελετήσουν προσεκτικά και να προβούν σε τυχόν αλλαγές.

Οι υποψήφιοι μπορούν να δηλώσουν όσες σχολές επιθυμούν, χωρίς αριθμητικό περιορισμό. Το σύστημα, ωστόσο, θα τους ανοίξει μόνο τις σχολές όπου έχουν εξασφαλίσει την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής (ΕΒΕ).

Αφού υπολογίσουν τα μόρια που βγάζουν, οι υποψήφιοι καλό είναι να καταγράψουν σε ένα χαρτί όλες τις σχολές, που τους ενδιαφέρουν, σύμφωνα με τη σειρά προτίμησής τους και ανεξάρτητα από τις βάσεις. Στη συνέχεια, μπορούν να σημειώσουν δίπλα σε κάθε σχολή τη βάση, που θα έχει ανακοινωθεί για φέτος. Στο στάδιο αυτό, θα μπορούν να μεταφέρουν τους αριθμούς προτίμησης στο Μηχανογραφικό.

Όταν ολοκληρωθεί η συμπλήρωση του Μηχανογραφικού, γίνεται η οριστικοποίηση και η υποβολή του, οπότε και δίνεται αυτόματα αριθμός πρωτοκόλλου. Χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή μέχρι αυτό το στάδιο, καθώς μετά την οριστική υποβολή του δεν υπάρχει δυνατότητα μεταβολής. Να τονιστεί, πως επειδή η προθεσμία υποβολής των ΜΔ και ΠΜΔ είναι αποκλειστική, μετά την παρέλευσή της, κανένας υποψήφιος δεν θα μπορεί να κάνει οριστικοποίηση.

Όσοι υποψήφιοι ανήκουν σε ειδική κατηγορία, χρειάζεται να έχουν συγκεντρώσει όλα τα απαραίτητα δικαιολογητικά με ημερομηνία προγενέστερη – ή μέχρι την ίδια - της ημερομηνίας υποβολής του Μηχανογραφικού. Αυτά θα κατατεθούν, στη συνέχεια, στη σχολή εισαγωγής του νέου φοιτητή.

Συνιστάται η φύλαξη αντιγράφου του Μηχανογραφικού δελτίου, είτε εκτυπώνοντας, είτε απλώς αποθηκεύοντας στον υπολογιστή το οριστικοποιημένο μηχανογραφικό, το οποίο υπέβαλαν.

Πώς γίνεται ο υπολογισμός των μορίων
Για τη διευκόλυνση των υποψηφίων, το υπουργείο Παιδείας έχει αναπτύξει ειδική εφαρμογή για τον υπολογισμό των μορίων τους. Εισάγοντας στη συγκεκριμένη εφαρμογή τους βαθμούς που πήραν σε κάθε μάθημα, οι ενδιαφερόμενοι θα λάβουν αυτόματη ενημέρωση για το σύνολο των μορίων, που συγκεντρώνουν σε κάθε Τμήμα/Σχολή του Επιστημονικού Πεδίου ή Τομέα, που ανήκουν. Στην ίδια εφαρμογή, οι υποψήφιοι θα καταφύγουν για να υπολογίσουν και το σύνολο των μορίων, αφού ανακοινωθούν οι βαθμολογίες των Ειδικών Μαθημάτων.

Την εφαρμογή για να υπολογίσουν το σύνολο των μορίων τους, θα βρουν οι ενδιαφερόμενοι υποψήφιοι στην ιστοσελίδα του υπουργείου Παιδείας: https://markcalc.it.minedu.gov.gr/.

Σε ό,τι αφορά τον τρόπο υπολογισμού του συνολικού αριθμού των μορίων, οι υποψήφιοι θα συμπληρώσουν τους γραπτούς βαθμούς τους στα τέσσερα εξεταζόμενα μαθήματα της Ομάδας Προσανατολισμού, που ανήκουν. Ο κάθε βαθμός πολλαπλασιάζεται με τον αντίστοιχο Συντελεστή Βαρύτητας. Τα τέσσερα γινόμενα προστίθενται. Το τελικό άθροισμα πολλαπλασιάζεται επί χίλια. Με αυτό τον τρόπο, προκύπτει ο συνολικός αριθμός μορίων κάθε υποψηφίου για κάθε Σχολή, Τμήμα ή Εισαγωγική Κατεύθυνση Τμήματος.

Ο βαθμός του κάθε μαθήματος, εκφράζεται στην εικοσάβαθμη κλίμακα με προσέγγιση δεκάτου.

Υπενθυμίζεται, ότι οι υποψήφιοι όταν κληθούν να δηλώσουν τα τμήματα προτίμησης στο Μηχανογραφικό θα βλέπουν και θα μπορούν να επιλέξουν ΜΟΝΟ τα τμήματα, στα οποία θα έχουν πρόσβαση. Συγκεκριμένα,  κάθε υποψήφιος θα βλέπει τα τμήματα εκείνα, για τα οποία ο μέσος όρος των βαθμολογικών επιδόσεων του είναι ίσος ή μεγαλύτερος από την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής (ΕΒΕ) κάθε τμήματος, συνυπολογιζόμενης όπου απαιτείται και της ΕΒΕ του ειδικού μαθήματος ή των πρακτικών δοκιμασιών – η ανακοίνωση της βαθμολογίας των ειδικών μαθημάτων αναμένεται την Πέμπτη 06/07/23.

Ποια τα κριτήρια επιλογής των σχολών στο Μηχανογραφικό;

Σε ό,τι αφορά τα κριτήρια, με τα οποία πρέπει να επιλέξει ο υποψήφιος τις σχολές, που θα δηλώσει, οι απόψεις των ειδικών συγκλίνουν στα ακόλουθα:

«Το πρώτο και σημαντικότερο, είναι τα μαθήματα που θα διδαχθεί στο Πανεπιστήμιο. Καλό είναι να προηγηθεί προσεκτική μελέτη του οδηγού σπουδών κάθε τμήματος, που τον ενδιαφέρει να δηλώσει. Διαφορετικά, αν εισαχθεί σε μία σχολή και δεν του αρέσουν τα μαθήματα, είτε θα εγκαταλείψει τις σπουδές του, όπως συμβαίνει με το 1/3 των φοιτητών, είτε θα τελειώσει μεν αλλά με μεγάλη δυσκολία», θα πει ο κ.Στράτος Στρατηγάκης, μαθηματικός - ερευνητής. Η προσεκτική διερεύνηση τμημάτων, στα οποία η βαθμολογική επίδοση του υποψήφιου δημιουργεί μεν πρόσβαση, αλλά ο ίδιος δεν γνωρίζει, σε ποιο κλάδο τον οδηγούν, είναι ιδιαίτερα σημαντική. Για τους λόγους αυτούς, η αξιοποίηση των οδηγών σπουδών και των διαδικτυακών τόπων των τμημάτων, καθίσταται απαραίτητη, αφού έτσι ίσως ανοίγονται προοπτικές σταδιοδρομίας, που δεν είχε καν φανταστεί ο ενδιαφερόμενος.

Έχοντας επιλέξει τις σχολές που τον ενδιαφέρουν, ο υποψήφιος θα πρέπει να εξετάσει τις επαγγελματικές προοπτικές της κάθε σχολής. «Αυτές αλλάζουν ταχύτατα, καθώς εξαρτώνται από την οικονομία, όχι μόνο την ελληνική, αλλά και την παγκόσμια, που εξελίσσεται εντελώς  απρόβλεπτα. Όπως προκύπτει, η ‘επαγγελματική αποκατάσταση’ είναι μία συνθήκη ρευστή, άρα εξαιρετικά επισφαλής», προσθέτει ο κ.Στρατηγάκης. Για εκείνους, που το ασταθές μέλλον στην αγορά εργασίας τους κάνει να αναζητούν κάτι ‘σίγουρο’, ο κ.Κωνσταντίνος Παπαγιαννούλης, σύμβουλος σπουδών και καριέρας PIXIDAedu, σχολιάζει: « ‘Σίγουρα’ είναι μόνο τα ένστολα επαγγέλματα, τα οποία δεν ταιριάζουν σε όλους. Ο υποψήφιος πρέπει γοητεύεται από τον κόσμο της πειθαρχίας, των εντολών, της τάξης και της οργάνωσης. Επιπλέον, θα πρέπει να εκτελούν υπηρεσίες συχνά όχι σε ‘κανονικό’ ωράριο ενώ, σε ορισμένες περιπτώσεις, απαιτούνται μεταθέσεις σε όλη την Ελλάδα».

Δεν υπάρχουν ‘καλές’ και ‘κακές’ σχολές. Υπάρχουν μόνο σχολές, που αρέσουν ή όχι στον υποψήφιο. Όπως επισημαίνει ο κ.Στρατηγάκης: «Αρκετοί υποψήφιοι πιστεύουν, ότι αν μία σχολή έχει υψηλή βάση είναι καλή. Ωστόσο, η βάση της σχολής εκφράζει μόνο τη ζήτηση για σπουδές στη συγκεκριμένη σχολή. Μία περιζήτητη σχολή έχει υψηλή βάση, διότι έχει ανάλογη ζήτηση. Η ζήτηση, όμως, εξαρτάται από πολλούς παράγοντες: το αντικείμενο σπουδών, τις επαγγελματικές προοπτικές, την πόλη των σπουδών. Υπενθυμίζεται, πως οι σχολές της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης έχουν υψηλότερη βάση, διότι εκεί ζει η μισή Ελλάδα, οπότε είναι λογικό να ξεκινούν οι υποψήφιοι από αυτές τις σχολές».

Στον αντίποδα, υπάρχουν εξαιρετικά Πανεπιστήμια μακριά από τα μεγάλα αστικά κέντρα, τα οποία έχουν χαμηλότερες βάσεις, λόγω απόστασης. «Χαρακτηριστικό παράδειγμα, το Πανεπιστήμιο Κρήτης, το οποίο κατέχει πολύ υψηλή θέση στις διεθνείς κατατάξεις των Πανεπιστημίων. Σχολές της περιφέρειας, που δεν έχουν υψηλή βάση, μόνο και μόνο γιατί βρίσκονται σε πιο απομακρυσμένες περιοχές, μπορεί να είναι αληθινές ευκαιρίες σπουδών για υποψηφίους, που δεν έγραψαν πολύ καλά», σχολιάζει ο ίδιος.

Γενικά, οι προοπτικές των αποφοίτων μίας σχολής δεν αντιστοιχούν πάντα στα μόρια εισαγωγής της συγκεκριμένης σχολής. Υπάρχουν υψηλόβαθμα τμήματα, τα οποία μπορεί να οδηγούν σε κορεσμένα επαγγέλματα στην αγορά εργασίας ενώ, αντίθετα, τμήματα χαμηλόβαθμα, τα οποία πρακτικά να εξασφαλίζουν επαγγελματική σταδιοδρομία ανάλογη με των ομοειδών τους τμημάτων, στα οποία οι βάσεις εισαγωγής είναι υψηλές.

Ωστόσο, θα χρειαστεί ιδιαίτερη προσοχή στο σημείο αυτό, αφού ο υποψήφιος πρέπει να λάβει υπόψη κατά τη συμπλήρωση του μηχανογραφικού του ποια ακριβώς είναι τα επαγγελματικά δικαιώματα της σχολής, που τον ενδιαφέρει. Όπως εξηγεί ο κ.Στρατηγάκης, «υπάρχουν σχολές στο Μηχανογραφικό -κυρίως τμήματα, που ιδρύθηκαν το 2019 - που δεν δίνουν τα ίδια επαγγελματικά δικαιώματα στους αποφοίτους τους με τους αποφοίτους παλαιότερων σχολών. Για παράδειγμα, τα τμήματα Μηχανικών των Πανεπιστημίων Δυτικής Αττικής, Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, Διεθνούς Πανεπιστημίου Ελλάδας και του Ελληνικού Μεσογειακού Πανεπιστημίου, δεν εξασφαλίζουν τα ίδια επαγγελματικά δικαιώματα με τα υπόλοιπα τμήματα των Πολυτεχνικών Σχολών».

Η δυνατότητα μετεγγραφής ως κριτήριο επιλογής σχολών στο μηχανογραφικό

Όσοι υποψήφιοι δικαιούνται μετεγγραφής, θα πρέπει να έχουν κατά νου πως υπάρχουν 93 πανεπιστημιακά τμήματα, που δεν είναι αντίστοιχα με κανένα άλλο, επομένως η εισαγωγή σε ένα από αυτά, αποκλείει κάθε δυνατότητα μετεγγραφής.

Για την εισαγωγή του ενδιαφερόμενου υποψήφιου σε ένα από τα υπόλοιπα τμήματα, όπου επιτρέπεται η υποβολή αίτησης μετεγγραφής, θα πρέπει να πληρούνται οι ακόλουθες προϋποθέσεις:

1. Να υπάρχει αντίστοιχο τμήμα με αυτό, στο οποίο εισάγεται ο φοιτητής. (Υπάρχει πίνακας με τα αντίστοιχα τμήματα, που πρέπει να συμβουλευτεί ο υποψήφιος).

2. Να εξασφαλίζει τη βάση της μετεγγραφής, που είναι η βάση του τμήματος στο οποίο θέλει να πάρει μετεγγραφή μείον τα μόρια που είχε στο τμήμα, που εισήχθη. Η διαφορά αυτή, πρέπει να είναι μικρότερη ή ίση των 2.750 μορίων.

Αν πληροί αυτές τις δύο προϋποθέσεις, μπορεί να αιτηθεί μετεγγραφής.

Οι βασικές κατηγορίες μετεγγραφών είναι δύο: Με κοινωνικά και οικονομικά κριτήρια και οι μετεγγραφές αδελφών φοιτητών. «Η δεύτερη κατηγορία, αν και δίνει τη δυνατότητα στους φοιτητές που υπάγονται στην κατηγορία να πάρουν μετεγγραφή χωρίς ποσοτικό περιορισμό, απαιτεί να ληφθούν υπόψη οι ακόλουθες λεπτομέρειες: Δεν πρέπει η οικογένεια να διαθέτει σπίτι ή την επικαρπία σπιτιού σε καμία από τις δύο πόλεις που εισήχθησαν οι φοιτητές και να έχει κατά κεφαλήν εισόδημα μέχρι 12.500€, μέσο  όρο τριετίας. Σ’ αυτή την περίπτωση, μετεγγραφή παίρνει ο αδελφός που θα εισαχθεί φέτος, προς την πόλη που φοιτά ο αδελφός του. Μόνο αν δεν υπάρχει αντίστοιχη σχολή, θα έρθει στην πόλη, που ζουν οι γονείς του. Αν δεν υπάρχει ούτε εκεί, πηγαίνουν και τα δύο αδέλφια σε μία τρίτη πόλη, που υπάρχουν αντίστοιχες σχολές και για τους δύο, εκτός Αθήνας και Θεσσαλονίκης.

Αν το κατά κεφαλήν εισόδημα της οικογένειας είναι μικρότερο των 5000€ έρχονται και οι δύο στην πόλη που μένουν οι γονείς τους», διευκρινίζει ο κ.Στρατηγάκης ενώ προσθέτει: «Με τα οικονομικά και κοινωνικά κριτήρια, ο φοιτητής παίρνει μόρια μετεγγραφής από το εισόδημα και από τα κοινωνικά κριτήρια (τριτεκνία, πολυτεκνία, ορφανός). Τα μόρια από τις δύο κατηγορίες αθροίζονται και αποτελούν τα μόρια μετεγγραφής. Τη μετεγγραφή δεν την παίρνουν όλοι οι φοιτητές, διότι υπάρχει ποσοτικός περιορισμός - μόνο το 15% των θέσεων των εισακτέων δίνεται για τις μετεγγραφές αυτής της κατηγορίας».

Τί συμβουλεύουν οι ειδικοί για τη σωστή συμπλήρωση του μηχανογραφικού

Ο υποψήφιος μπορεί να δηλώσει ακόμη και όλες τις σχολές, των οποίων ξεπερνά το όριο της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής (ΕΒΕ). Συστήνεται, όμως, να το αποφύγει. «Το κλειδί για να μη μείνει εκτός ΑΕΙ, είναι να δηλώσει σχολές από όλη τη γκάμα των βάσεων - και υψηλόβαθμες και μεσαίες και χαμηλές - ανεξάρτητα από τον αριθμό των μορίων, που συγκεντρώνει. Δεν είναι σωστό να δηλώσει κανείς πάρα πολλές σχολές, επειδή με αυτό τον τρόπο θα χάσει τον έλεγχο της σειράς επιλογής», υπογραμμίζει ο κ. Στρατηγάκης, σχολιάζοντας: «Αν κάποιος δηλώσει 80 τμήματα από το άγχος του να μη μείνει εκτός ΑΕΙ, δεν ξέρει ποια σχολή δήλωσε στο νούμερο 60 και γιατί δεν τη δήλωσε στο νούμερο 30 της σειράς προτίμησης». Τόσο εκείνοι οι υποψήφιοι, που συγκέντρωσαν υψηλή βαθμολογία, όσο και εκείνοι, που απέδωσαν πιο μέτρια, οφείλουν να στοχεύουν στη δημιουργία ενός μηχανογραφικού, το οποίο θα ανταποκρίνεται σε πολλά ‘σενάρια’ αυξομειώσεων των βάσεων.

Ανάλογα με το πως θα κυμανθούν οι βάσεις, ενδέχεται να υπάρξουν εκπλήξεις. «Αρκετοί υποψήφιοι, οι οποίοι εξασφαλίζουν με τη βαθμολογία τους το τμήμα, που τους ενδιαφέρει, θεωρούν πως δεν έχει νόημα να δηλώσουν μετά από αυτό τμήματα με χαμηλότερες βάσεις», επισημαίνει ο κ.Παπαγιαννούλης, υπενθυμίζοντας πως «έχουν γίνει συχνά απροσδόκητες ανατροπές βάσεων. Είναι, επομένως, προτιμότερο να δηλώσουν και τμήματα μακριά από την πόλη τους, έτσι ώστε να έχουν τα λεγόμενα ‘’χαμηλά μαξιλάρια’’». Για το ενδεχόμενο αιφνιδιαστικών αλλαγών, οι υποψήφιοι δεν πρέπει να αγνοήσουν και τμήματα με περσινά μόρια υψηλότερα από τις επιδόσεις τους φέτος. Όπως εξηγεί ο κ.Παπαγιαννούλης, «συμβουλεύουμε τον υποψήφιο να δηλώσει τα τμήματα, που πραγματικά τον ενδιαφέρουν - ανεξάρτητα από την απόκλιση της βάσης που είχαν πέρυσι από τη δική του επίδοση φέτος – ακόμη και τμήματα με τουλάχιστον 3.000 μόρια επιπλέον».

Τα συνηθέστερα σφάλματα κατά τη συμπλήρωση του μηχανογραφικού

Για τον υποψήφιο, ο οποίος πλανάται πως έχει ανακαλύψει τί του ταιριάζει και μάλιστα πολύ πρόσφατα, ο κ.Παπαγιαννούλης, ως σύμβουλος σπουδών και καριέρας PIXIDAedu, σχολιάζει πως «ενδεχομένως να κάνει εσφαλμένους υπολογισμούς, θεωρώντας πως είναι ‘παθιασμένος’ με κάτι, χωρίς να είναι στην πραγματικότητα. Το 95% των υποψηφίων δεν έχει ένα ιδιαίτερο πάθος με κάποιο επάγγελμα, άρα το να μη μπορεί να εστιάσει σε κάποια επαγγέλματα δεν είναι πρόβλημα – αντιθέτως είναι ο κανόνας! Οι αληθινά ‘παθιασμένοι’ με ένα αντικείμενο σπουδών, πρέπει να μετρούν τουλάχιστον τρία χρόνια ήδη». 

Αν κατά τη διερεύνηση των προοπτικών στην αγορά εργασίας, ο υποψήφιος ρωτά επαγγελματίες σχετικά με τη δουλειά τους και αυτοί είναι αρνητικοί, δεν πρέπει να απογοητεύεται. «Η αλήθεια είναι, ότι οι χειρότεροι τελικά σύμβουλοι για σπουδές είναι οι ίδιοι οι επαγγελματίες! Αυτό συμβαίνει, γιατί όλοι τους εστιάζουν στα αρνητικά στοιχεία του επαγγέλματός τους και αποτρέπουν ενστικτωδώς άλλους από το να εισέλθουν στον επαγγελματικό τους κλάδο», θα πει ο ίδιος.

Για την περίπτωση του υποψηφίου, ο οποίος σημείωσε υψηλότερες βαθμολογικές επιδόσεις από τις αναμενόμενες, οπότε σκέφτεται αντί για τη Φυσικοθεραπεία που αρχικά στόχευε, να συμπληρώσει στο μηχανογραφικό τη Φαρμακευτική, ο ειδικός συμπεραίνει πως «ο υποψήφιος δεν έχει πραγματικά ψάξει τις δεξιότητές του και τι είναι αυτό που του ταιριάζει. Οι σχολές του παραδείγματος αυτού δεν έχουν καμία σχέση μεταξύ τους ως αντικείμενο σπουδών, άρα δεν έχει κατασταλάξει ψάχνοντας πραγματικά τι μπορεί να κάνεις σωστά».

Στο ίδιο μήκος κύματος, ο υποψήφιος, ο οποίος συγκέντρωσε πολύ υψηλή βαθμολογία και στρέφεται στο να δηλώσει το κορυφαίο τμήμα του πεδίο του, ίσως να πρέπει να το ξανασκεφτεί. Από την εμπειρία του, ο κ.Παπαγιαννούλης έχει να πει πως «υπάρχουν εκεί έξω πάρα πολλοί άριστοι μαθητές που απέτυχαν ως ηλεκτρολόγοι, δικηγόροι, γιατροί, επειδή αν και είχαν άριστες επιδόσεις στις Πανελλαδικές, δεν είχαν τις απαιτούμενες δεξιότητες του επαγγέλματος, που επέλεξαν. Πρακτικά, αυτό σημαίνει για τον υποψήφιο, ότι δεν πειράζει να ‘’κάψει’’ κάποιες εκατοντάδες μόρια δηλώνοντας κάποια τμήματα που έχουν χαμηλότερα μόρια εισαγωγής».

Η πολύμηνη δοκιμασία, που προηγήθηκε των Πανελλαδικών, η συσσωρευμένη κούραση αλλά και η ακατάσχετη επιθυμία του υποψηφίου ‘να τελειώνει με το μηχανογραφικό για να πάει διακοπές’, καλό είναι να μην τον αποπροσανατολίσουν. Όπως εξηγεί ο σύμβουλος σπουδών, «η συμπλήρωση του μηχανογραφικού θα βοηθήσει το νέο να εισαχθεί σε ένα τμήμα, που θα καθορίσει την κατεύθυνση του επαγγέλματός του δια βίου, την πόλη φοίτησης, τους ανθρώπους που θα συναναστραφεί, την επαγγελματική του επιτυχία ή αποτυχία, τις ενδεχόμενες μεταπτυχιακές σπουδές του και μία σειρά άλλων αποφασιστικών παραγόντων στη ζωή του. Πρέπει να μελετά τα προγράμματα σπουδών των τμημάτων, τα διδασκόμενα μαθήματα, τα επαγγελματικά δικαιώματα, την αντίστοιχη αγορά εργασίας, την ποιότητα και το ιστορικό του τμήματος, τα μέλη εκπαιδευτικού προσωπικού, τις απόψεις τρίτων, ώστε να κάνει πραγματικά ώριμες επιλογές. Όσο για τις ώρες μελλοντικής απασχόλησης εργασίας σε συγκεκριμένο αντικείμενο, καλό είναι να μην αποτελέσουν καθοριστικό παράγοντα επιλογής σχολών στο μηχανογραφικό, ανεξάρτητα από τις βάσεις. Σύμφωνα με τον κ.Παπαγιαννούλη, «το επάγγελμά μας δεν είναι το ένα τρίτο απλά των ωρών του 24ώρου, αλλά η ίδια μας η ζωή, η διαρκής σκέψη, η νοοτροπία, η καθημερινή έμπνευση κι όπως είχε πει ο αείμνηστος Steve Jobs: Το επάγγελμά μας είναι σαν την/τον σύντροφό μας, με την/τον οποίο ζούμε μαζί, έχουμε εμπειρίες μαζί, αναπτυσσόμαστε μαζί και γι’ αυτό πρέπει να έχουμε ψάξει πολύ για να την/τον βρούμε!».

Η ιεράρχηση των επιλογών στο Μηχανογραφικό

1. Η προσωπική προτίμηση του υποψήφιου, αποτελεί το νούμερο ένα παράγοντα για την ιεράρχηση των επιλογών του κατά τη διαδικασία συμπλήρωσης του μηχανογραφικού. Όπως δε τονίζει ο κ.Παπαγιαννούλης, «αν συνδυάζεται με το ‘πάθος’, ακόμη καλύτερα. Το ‘πάθος’ θα πρέπει να μην δημιουργήθηκε ξαφνικά μέσα σε μερικές μέρες αλλά να είναι μία σταθερή επιλογή ετών, να συζητά συχνά γι’αυτό ο υποψήφιος και να είναι καλά καταρτισμένος. Μόλις το 5% των υποψηφίων έχουν αυτό το ιδιαίτερο πάθος και παρόρμηση για ένα επάγγελμα. Εύκολα μπορούμε να το διαπιστώσουμε, αν ρωτήσουμε, για παράδειγμα, κάποιον που ισχυρίζεται ότι είναι παθιασμένος να σπουδάσει στο τμήμα Ψυχολογίας, ποιον μεγάλο ψυχολόγο γνωρίζει. Για σκηνοθεσία ρωτάμε ποιον μεγάλο σκηνοθέτη γνωρίζει και πάει λέγοντας».

2. Δεύτερος σημαντικός παράγοντας κατά την ιεράρχηση των επιλογών του, είναι οι ιδιαίτερες δεξιότητες του υποψήφιου. «Τί μπορεί να ασκήσει σωστά δηλαδή», διευκρινίζει ο σύμβουλος σπουδών. «Αν ενδιαφέρεται κάποιος για πληροφορική, θα πρέπει να έχει εμπειρία από κάποιο δημοφιλές πρόγραμμα υπολογιστή όπως τα προγράμματα γραφιστικής ή η σουίτα του Office. Αν πάλι, ενδιαφέρεται για μηχανολογία, θα πρέπει να έχει καλή τεχνική αντίληψη.

3. Η αγορά εργασίας είναι ο τρίτος παράγοντας στη λίστα προτεραιοτήτων για τον υποψήφιο. «Είναι γνωστό, ότι οι εκπαιδευτικοί φιλόλογοι δεν έχουν την καλύτερη αγορά εργασίας καθώς μπορεί να περιμένουν χρόνια για το διορισμό τους, ενώ για παράδειγμα, οι νοσηλευτές, τα τουριστικά, η πληροφορική,  η φυσικοθεραπεία - εφόσον μας ενδιαφέρουν ως επιλογή γενικώς - έχουν άριστη αγορά εργασίας», αναφέρει ως παράδειγμα ο κ.Παπαγιαννούλης.

4. Ακολουθεί η ποιότητα σπουδών του συγκεκριμένου τμήματος που ενδιαφέρει τον υποψήφιο. «Ένας απλός τρόπος αποσαφήνισης, είναι αν θα φοιτούσαμε στο αντίστοιχο τμήμα στην περίπτωση που βρισκόταν στην πόλη μας. Αν η απάντηση είναι θετική, τότε το επιλέγουμε», αναφέρει ο ειδικός ενώ σημειώνει πως «καλό είναι στη συγκεκριμένη περίπτωση, ο υποψήφιος να έχει εντρυφήσει σε περισσότερες πληροφορίες του τμήματος, όπως το κατά πόσο είναι βιώσιμο ή αν κινδυνεύει να κλείσει, πόσα μέλη Διδακτικού Επιστημονικού Προσωπικού (Δ.Ε.Π.) διαθέτει, αν εκπονεί ερευνητικά προγράμματα που συνδέονται με αγορά εργασίας, τα μεταπτυχιακά προγράμματα που προσφέρει. Σημαντικό ρόλο για την επιλογή ενός τμήματος, θα παίξει και η δυνατότητα μετεγγραφής από αυτήν εφόσον υπάρχει αντίστοιχο τμήμα στην πόλη, που ζει ο υποψήφιος». 

Συνοψίζοντας, ο ειδικός κάνει ξανά λόγο για τον παράγοντα ‘πάθος’: «αν υπάρχει, τότε ο υποψήφιος συμπληρώνει στο μηχανογραφικό τα αντίστοιχα τμήματα σε όλη την Ελλάδα ως πρώτες επιλογές του, με ιεράρχηση από την πόλη που επιθυμεί περισσότερο μέχρι την λιγότερο επιθυμητή. Κατόπιν, προχωρά στον παράγοντα ‘’ιδιαίτερες δεξιότητες’’ και επιλέγει αρχικά την πόλη, που κατοικεί – αν έχει τέτοια τμήματα - και μετά συνεχίζει σε όλη την Ελλάδα. Αναδιατάσσει τα τμήματα αυτά, στη συνέχεια, σύμφωνα με τον τρίτο παράγοντα σε κάθε πόλη ξεχωριστά. Για τα τελικά διλήμματα, ο υποψήφιος θα εφαρμόσει τον 4ο παράγοντα, την ποιότητα σπουδών.

Το πιο συνηθισμένο δίλημμα είναι ανάμεσα σε ένα τμήμα που του αρέσει περισσότερο και βρίσκεται σε άλλη πόλη και σε ένα τμήμα που του αρέσει λιγότερο και βρίσκεται στη δική του πόλη. Η απάντηση στο δίλημμα αυτό είναι οι παράγοντες 2,3,4 σύμφωνα με τους οποίους θα γίνει η ιεράρχηση – για παράδειγμα, ανάμεσα σε δύο τμήματα, που έχουν ίδιο παράγοντα 2 επιλέγουμε με την πόλη και αν έχουν ίδια και την πόλη επιλέγουμε με τον παράγοντα 3 και ούτω καθεξής.

Τα επόμενα βήματα

Την τελευταία εβδομάδα του Ιουλίου αναμένεται η ανακοίνωση των βάσεων εισαγωγής στα ΑΕΙ και των ονομάτων των επιτυχόντων.