Στέλιος Πέτσας: “Συμπληρωματική Κ.Α.Π., 107 εκατ. ευρώ, για τους Δήμους – Βασικός πυλώνας της Δημοκρατίας η Αυτοδιοίκηση”
«Το μέλλον της Αυτοδιοίκησης θα είναι πιο φωτεινό», σημείωσε ο Αναπληρωτής Υπουργός Εσωτερικών, Στέλιος Πέτσας, κατά τον χαιρετισμό του στην έναρξη των εργασιών του ετήσιου τακτικού συνεδρίου της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας, το οποίο διεξάγεται 14-16 Οκτωβρίου, στο συνεδριακό κέντρο «Ιωάννης Βελλίδης», στη Θεσσαλονίκη.
Από το βήμα του συνεδρίου, ο κ. Πέτσας ανακοίνωσε την έκδοση συμπληρωματικής απόφασης Κ.Α.Π., ύψους 107 εκατ. ευρώ, η οποία –όπως επισήμανε– έρχεται να βοηθήσει, σημαντικά, τους Δήμους να αντιμετωπίσουν τις τρέχουσες ανάγκες και τις αυξημένες υποχρεώσεις τους. Προανήγγειλε, δε, περαιτέρω ενίσχυση της Αυτοδιοίκησης, σε συνεννόηση με το οικονομικό επιτελείο.
Ο Αναπληρωτής Υπουργός Εσωτερικών δήλωσε ότι, το 2022, θα είναι έτος αναμόρφωσης των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων, των χρημάτων δηλαδή που έχει η Αυτοδιοίκηση Α’ και Β΄ βαθμού, προκειμένου να υλοποιήσει τον προϋπολογισμό της. «Μιλάμε για ρεαλιστικές –και όχι συμβολικές– αυξήσεις», τόνισε χαρακτηριστικά ο κ. Πέτσας, προσθέτοντας: «Σκοπός μας είναι να άρουμε τυχόν δυσλειτουργίες, να βελτιώσουμε περαιτέρω σημεία τα οποία έχουν αποδειχθεί ότι δουλεύουν, να διορθώσουμε σημεία τα οποία έχουν αποδειχθεί ότι δεν δουλεύουν, προκειμένου να έχουμε μία πιο δίκαιη κατανομή και, ταυτόχρονα, να αυξήσουμε το ποσό για τους Κ.Α.Π., έτσι ώστε να αρχίσει σιγά-σιγά να αντιστρέφεται η πορεία συρρίκνωσης των τελευταίων ετών».
Σε ό,τι αφορά στην αντιμετώπιση των οικονομικών συνεπειών της πανδημίας, ο Αναπληρωτής Υπουργός Εσωτερικών υπογράμμισε ότι, μέχρι σήμερα, έχουν δοθεί 237,1 εκατ. ευρώ για τη στήριξη των Δήμων που είχαν απώλειες εσόδων και αύξηση των δαπανών. Ανέφερε, δε, ότι το Υπουργείο Εσωτερικών θα συνεχίσει να βρίσκεται δίπλα στην Αυτοδιοίκηση για οποιαδήποτε πρόσθετη έκτακτη χρηματοδότηση απαιτηθεί, μέχρι το τέλος της χρονιάς.
Ο κ. Πέτσας αναφέρθηκε εκτενώς και στο πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης», ύψους 2,5 δισ. ευρώ. Όπως επισήμανε ο Αναπληρωτής Υπουργός Εσωτερικών, πρόκειται για το βασικό χρηματοδοτικό εργαλείο που έχουν οι Δήμοι και οι Περιφέρειες στα χέρια τους –έπειτα από πολλά χρόνια κρίσης– προκειμένου να υλοποιήσουν έργα που αλλάζουν την όψη των τοπικών κοινωνιών, βελτιώνουν την καθημερινότητα των πολιτών και δημιουργούν επενδυτικές ευκαιρίες και νέες θέσεις εργασίας. Όπως σημείωσε, δε, ο κ. Πέτσας –σε συνεννόηση με το οικονομικό επιτελείο– αναμένεται, το αμέσως επόμενο διάστημα, σημαντική αύξηση του χρηματοδοτικού «χώρου» μέσα από συνέργειες και με άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία, έτσι ώστε όλοι οι Δήμοι και οι Περιφέρειες της χώρας να δουν, στο πρόγραμμα, τις εντάξεις των έργων που προσδοκούν.
Ο Αναπληρωτής Υπουργός Εσωτερικών μίλησε, επίσης, για τις προκλήσεις που φέρνει το μεγάλο στοίχημα της Πολυεπίπεδης Διακυβέρνησης για την αποσαφήνιση των αρμοδιοτήτων μεταξύ του κεντρικού Κράτους, των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων, των Περιφερειών και των Δήμων.
«Η προηγούμενη κατάσταση δεν έχει καμία σχέση με τη σημερινή», επισήμανε ο κ. Πέτσας. «Εμείς, από την πλευρά της Κυβέρνησης και του Υπουργείου Εσωτερικών, μπορούμε να σας διαβεβαιώσουμε ότι είμαστε κρίκοι στην ίδια αλυσίδα, προκειμένου –από κοινού– να κάνουμε πράξη τη βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών», κατέληξε ο Αναπληρωτής Υπουργός Εσωτερικών.
Ακολουθεί ο χαιρετισμός του Αναπληρωτή Υπουργού Εσωτερικών, Στέλιου Πέτσα, στην έναρξη των εργασιών του ετήσιου τακτικού συνεδρίου της ΚΕΔΕ.
«Είναι, πραγματικά, πολύ μεγάλη χαρά που ξαναβρισκόμαστε δια ζώσης, έπειτα από μία μεγάλη περιπέτεια που μας κράτησε μακριά. Και ελπίζω μέσα από τις εργασίες του συνεδρίου και τα συμπεράσματα που θα προκύψουν από αυτό, να γίνουμε όλοι σοφότεροι και πιο αποτελεσματικοί στο έργο μας, το οποίο δεν είναι άλλο από το να κάνουμε πράξη βασικές αρχές του Συντάγματός μας, που επιβάλλουν –σε όλους μας– να σκεφτόμαστε ότι η Αυτοδιοίκηση είναι ένας πολύ σοβαρός πυλώνας για τη Δημοκρατία μας, αλλά και για τη βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών.
Από πλευράς κεντρικής Κυβέρνησης, από πλευράς Υπουργείου Εσωτερικών, μπορούμε να διαβεβαιώσουμε όλους σας ότι είμαστε κρίκοι στην ίδια αλυσίδα που θα κάνει πράξη αυτή τη βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών. Τουλάχιστον κατά τη διάρκεια της δικής μας θητείας και για όσο μας εμπιστεύεται ο Ελληνικός λαός, θα προσπαθούμε πάντα να κάνουμε βήματα προς τα εμπρός. Επιτρέψτε μου, λοιπόν, κάποιες σκέψεις για το πώς μπορούμε να πάμε μπροστά.
Το πρώτο επίπεδο αφορά στην Πολυεπίπεδη Διακυβέρνηση και είναι πολλά τα βασικά σημεία που θα πρέπει να λάβουμε υπόψη. Σίγουρα, ένα από αυτά είναι το επίπεδο των αρμοδιοτήτων. Υπάρχει, ήδη, μία επεξεργασμένη πρόταση, από τον Μάρτιο του 2021, από το Διοικητικό Συμβούλιο της ΚΕΔΕ, κυρίως για τον έναν άξονα αυτών των αρμοδιοτήτων, ο οποίος έχει να κάνει με τη σχέση ανάμεσα στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση, στους ΟΤΑ Α’ και Β’ βαθμού, και στο Κράτος. Και, πράγματι, πολλά πράγματα μπορούμε να πούμε ότι είναι αρκετά ώριμα για να τα συζητήσουμε. Υπάρχουν, βεβαίως, και άλλα ζητήματα: από την παιδεία και την υγεία, μέχρι την κοινωνική πολιτική, τα οποία θα πρέπει να συζητήσουμε και σκοπός μας θα πρέπει να είναι να καταλήξουμε κάπου, έτσι ώστε η συζήτηση αυτή να πάρει τον δρόμο της και να υλοποιηθεί.
Το δεύτερο επίπεδο αφορά στο προσωπικό. Πραγματικά, όλο αυτό το χρονικό διάστημα των τελευταίων σχεδόν δέκα μηνών, που έχω αυτό το χαρτοφυλάκιο, το οποίο μου εμπιστεύθηκε ο Πρωθυπουργός, ακούω από όλους σας ζητήματα που σχετίζονται με την αποτελεσματικότερη λειτουργία της Αυτοδιοίκησης και με προβλήματα υποστελέχωσης, προκειμένου να φέρετε σε πέρας τις πολλές αρμοδιότητες που έχετε. Νομίζω ότι και αυτό είναι ένα βασικό θέμα που οφείλουμε να συζητήσουμε.
Το τρίτο επίπεδο –στο οποίο θα ήθελα να σταθώ λίγο περισσότερο– είναι το θέμα της χρηματοδότησης των ΟΤΑ. Και, εδώ, θα ήθελα να διακρίνω δύο στοιχεία. Το πρώτο σχετίζεται με την τακτική και έκτακτη χρηματοδότηση για την αντιμετώπιση διαφόρων καταστάσεων. Έχουμε, λοιπόν, την Κ.Α.Π., που πράγματι έχει συρρικνωθεί τα τελευταία χρόνια της κρίσης και είναι απολύτως λογικό να σας απασχολεί. Το δεύτερο στοιχείο έχει να κάνει με το πώς αντιδρούμε με έκτακτες χρηματοδοτήσεις, οι οποίες είτε σχετίζονται με την πανδημία του κορονοϊού, είτε σχετίζονται με τις φυσικές καταστροφές.
Σήμερα, όπως έχετε ήδη πληροφορηθεί, έχουμε προχωρήσει στην έκδοση μίας συμπληρωματικής απόφασης Κ.Α.Π., ύψους 107 εκατ. ευρώ. Πρόκειται για ποσό λίγο μεγαλύτερο από το ποσό μίας τακτικής απόφασης Κ.Α.Π. και πιστεύω ότι θα σας βοηθήσει σημαντικά, προκειμένου να αντιμετωπίσετε όλες τις υποχρεώσεις και τις ανάγκες που έχετε. Πιστεύουμε, δε, με βάση την εκτέλεση του προϋπολογισμού και με τη συνεννόηση που έχουμε με το οικονομικό επιτελείο ότι θα είμαστε σε θέση να προχωρήσουμε και σε κάτι ακόμα παραπάνω, μέχρι το τέλος του έτους, με τη μορφή συμπληρωματικής Κ.Α.Π. Επίσης, το 2022 –όπως έχουμε ξαναπεί– θα είναι ένα έτος αναμόρφωσης των Κ.Α.Π., με σκοπό να άρουμε τυχόν δυσλειτουργίες, να βελτιώσουμε περαιτέρω σημεία τα οποία έχουν αποδειχθεί ότι δουλεύουν, να διορθώσουμε σημεία τα οποία έχουν αποδειχθεί ότι δεν δουλεύουν, προκειμένου να έχουμε μία πιο δίκαιη κατανομή και, ταυτόχρονα, να αυξήσουμε το ποσό για τους Κ.Α.Π., έτσι ώστε να αρχίσει σιγά-σιγά να αντιστρέφεται η πορεία συρρίκνωσης των τελευταίων ετών. Δεν μιλάω για μαξιμαλιστικές διεκδικήσεις. Μιλούμε, όμως, για ρεαλιστικές –και όχι συμβολικές– αυξήσεις. Και πιστεύω ότι, το 2022, με τη δική σας συμβολή, με καλή διάθεση και με πνεύμα συνεργασίας, θα βρούμε αυτό που μπορεί να υποστηρίξει το οικονομικό μας επιτελείο και που θα κάνει τη δική σας δουλειά πιο εύκολη.
Όσον αφορά, τώρα, στις έκτακτες χρηματοδοτήσεις. Μείναμε δίπλα σας για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Διαθέσαμε 237,1 εκατ. ευρώ, προκειμένου να στηρίξουμε τις απώλειες που είχατε στα έσοδα και την αύξηση των δαπανών για να αντιμετωπίσετε την πανδημία. Και εάν χρειαστεί, μέχρι το τέλος της χρονιάς, θα είμαστε εδώ να σας βοηθήσουμε ξανά. Όλοι, βεβαίως, καταλαβαίνουμε ότι η χρηματοδότηση αυτή δεν αντισταθμίζει το κόστος το οποίο επωμιστήκατε. Ωστόσο, καταλαβαίνουμε, επίσης, ότι έπρεπε όλοι να βάλουμε λίγο πλάτη. Και, πράγματι, είμαι πολύ υπερήφανος που συμμετέχω σε μία Κυβέρνηση, η οποία κατάφερε να αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη των πολιτών, των επενδυτών και των αγορών, ώστε να μπορούμε να δανειστούμε –με ιστορικά χαμηλά επιτόκια– μέσα στη μεγαλύτερη παγκόσμια κρίση που γνώρισε ο κόσμος, τα τελευταία εκατό χρόνια. Και είμαι πολύ υπερήφανος που μπορέσαμε, με αυτά τα ιστορικά χαμηλά επιτόκια, να βρούμε τους πόρους από το εξωτερικό, οι οποίο αντιστάθμισαν την απώλεια του εισοδήματος στο εσωτερικό και να στηρίξουμε και τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις και, εσάς, τους Δήμους. Και αυτό θα πρέπει να το διαφυλάξουμε. Πάνω σε αυτή την εμπιστοσύνη που κερδήθηκε στα δύσκολα, μπορούμε να ελπίζουμε –από τη βροχερή Θεσσαλονίκη– ότι το μέλλον της Αυτοδιοίκησης θα είναι πιο φωτεινό.
Έρχομαι, τώρα, στο κομμάτι των χρηματοδοτικών εργαλείων για τους ΟΤΑ. Γνωρίζετε το πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης» του Υπουργείου Εσωτερικών. Είναι ένα πρόγραμμα που αντικατέστησε –με τρόπο σημαντικά διευρυμένο– το πρόγραμμα «Φιλόδημος». Έχετε όλοι υποβάλλει, εδώ και καιρό, τα σχέδιά σας που φιλοδοξούν να αλλάξουν την όψη των τοπικών κοινωνιών και προσδοκάτε, φυσικά, τις εντάξεις των έργων σας στο πρόγραμμα. Στο σημείο αυτό, θα ήθελα να σταθώ σε κάποιους αριθμούς. Λίγο παραπάνω από 1 δισ. ευρώ ήταν το πρόγραμμα «Φιλόδημος Ι». 2,5 δισ. ευρώ είναι το πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης». Με την ευελιξία που δώσαμε, από τον Μάρτιο του 2021 και μετά, έχουμε έναν ονομαστικό προϋπολογισμό 3,125 δισ. ευρώ για εντάξεις έργων και –έπειτα από συνεννόηση με το οικονομικό επιτελείο και με τον Πρωθυπουργό, αυτές τις ημέρες– μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι, τελικά, θα μπορέσουμε να αυξήσουμε και άλλο τον χώρο που έχουμε στο πρόγραμμα, έτσι ώστε να δείτε όλοι σας τις εντάξεις των έργων που προσδοκάτε και οι οποίες μπορούν, πραγματικά, να βοηθήσουν και εσάς και τους δημότες σας. Είναι γεγονός ότι ο χώρος αυτός δεν μπορεί να αυξηθεί στα επίπεδα του 6,1 δισ. ευρώ, τα οποία έχουν υποβληθεί στο πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης». Θα μιλάμε, σίγουρα, για έναν σημαντικά μεγαλύτερο χρηματοδοτικό φάκελο –σίγουρα, μέχρι και 1 δισ. ευρώ παραπάνω από αυτό που έχουμε συμφωνήσει– και θα κάνουμε ό,τι χρειάζεται, μέσα στις επόμενες εβδομάδες και όχι μήνες, προκειμένου αυτό να γίνει ρεαλιστικό.
Πράγματι, το χρηματοδοτικό εργαλείο του «Αντώνης Τρίτσης» –όπως ήδη το ξέρετε– σας δημιουργεί κάποια ερωτηματικά για τον τρόπο, με τον οποίο θα κινηθείτε για το Ταμείο Ανάκαμψης και για το νέο ΕΣΠΑ. Για το νέο ΕΣΠΑ, οι διαδικασίες των προσκλήσεων είναι γνωστές και αναμένονται από το αρμόδιο Υπουργείο. Για, δε, το Ταμείο Ανάκαμψης, αυτό που προσπαθούμε να κάνουμε –και επιβεβαιώθηκε και, χθες, σε σχετική σύσκεψη με το οικονομικό επιτελείο– είναι να ξεκαθαρίσουμε τις διαδικασίες –και είμαστε αρκετά κοντά σε αυτό– έτσι ώστε είτε έργα του προγράμματος «Αντώνης Τρίτσης» να μεταφερθούν στο Ταμείο Ανάκαμψης, είτε να μεταφερθούν απευθείας στο Ταμείο Ανάκαμψης προτάσεις τις οποίες έχετε, ήδη, ωριμάσει. Επομένως, η πρόκληση για τους επόμενους μήνες είναι πώς θα αξιοποιήσουμε αυτά τα χρηματοδοτικά εργαλεία, πώς θα τα απορροφήσουμε, ώστε –μέσα στην περίοδο 2022-2023– εσείς, από την πλευρά σας, να δείξετε ότι αξίζετε την εμπιστοσύνη των πολιτών και εμείς, από την πλευρά μας, θα απορροφήσουμε συγχρηματοδοτούμενα κονδύλια από το εξωτερικό, προκειμένου οι πολίτες να μπορέσουν να δουν την καθημερινότητά τους να βελτιώνεται μέσα από έργα υποδομών, μέσα από έργα σύγχρονα, όπως ο ψηφιακός μετασχηματισμός και οι έξυπνες πόλεις και μέσα από έργα που μειώνουν το περιβαλλοντικό αποτύπωμα, όπως έργα διαχείρισης απορριμμάτων και ανακύκλωσης. Και, εδώ, θα ήθελα όλοι να βάλουμε την κοινή λογική μπροστά από τα μεγαλεπήβολα σχέδια και να σκεφτόμαστε, κάθε φορά που κάνουμε ένα επόμενο βήμα, ότι –για παράδειγμα– «έξυπνη» δεν είναι μόνο η πόλη που προσφέρει ηλεκτρονικές υπηρεσίες στους πολίτες. Είναι και εκείνη που μπορεί να προστατεύσει τα προσωπικά δεδομένα των πολιτών. Επίσης, το να λέμε ότι θα βάλουμε ένα έργο αγροτικής οδοποιίας για να συνδέσουμε το χωράφι ενός παραγωγού με τον τόπο κατοικίας του ή τον κτηνοτρόφο για να μπορεί να πάει στο κοπάδι του, αυτό δεν λέει τίποτα εάν δεν μπορούμε να το «μεταφράσουμε» σε χιλιόμετρα που θα πρέπει να στρωθούν, προκειμένου να δώσουμε το μήνυμα στην τοπική κοινωνία και σε όλους όσοι ασχολούνται με αυτό για το ποιες είναι οι επενδυτικές ευκαιρίες που υπάρχουν και για το ποιες θέσεις εργασίας ανοίγονται. Και το ίδιο ισχύει και για τα δίκτυα της ύδρευσης ή της αποχέτευσης. Σε όλα εκείνα τα έργα, δηλαδή, που μεταφράζονται σε θέσεις εργασίας και σε επενδύσεις που πρέπει να γίνουν. Και στο σημείο αυτό, νομίζω ότι έχουμε πολλή δουλειά μπροστά μας, προκειμένου να γίνει απτό στους δημότες το τι μπορεί να γίνει με ένα χρηματοδοτικό εργαλείο, το οποίο δεν υπήρχε τα προηγούμενα χρόνια, κατά τα οποία μάλιστα οι επενδυτικές δαπάνες –εξαιτίας της κρίσης– συρρικνώθηκαν τόσο πολύ.
Με αυτές τις σκέψεις, θα ήθελα να πω ότι, πράγματι, πιστεύω ότι θα είναι πολύ πιο φωτεινό το μέλλον της Αυτοδιοίκησης. Πιστεύουμε, πραγματικά, σε ένα επιτελικό κράτος και όχι σε ένα συγκεντρωτικό ή ένα υδροκέφαλο κράτος. Σας θέλουμε όλους συμμάχους και είναι ευχής έργων ότι μπορούμε να συνεννοηθούμε. Η προηγούμενη κατάσταση δεν έχει καμία σχέση με τη σημερινή και πιστεύω, πραγματικά, ότι μπορούμε να μιλήσουμε την ίδια γλώσσα. Έχουμε κοινά συμφέροντα και βάζοντας, πάνω από όλα, τη φωνή της κοινής λογικής, πιστεύω ότι μπορούμε να είμαστε, πραγματικά, πολύ αισιόδοξοι. Καλή επιτυχία στις εργασίες του συνεδρίου σας. Σας ευχαριστώ πολύ».